4.9.6. Elberfeld

Elberfeld, samen met Barmen het tegenwoordige Wuppertal, ligt 50 kilometer ten noordoosten van Keulen. Tenminste vanaf 1850 behoren de Meyerfelds tot de 19 Joodse families. Van de volgende generatie zijn broer en zus Adolf en Ellen Meyerfeld er geboren, net als dochter Lucy en zoon Heinz van eerstgenoemde. Heinz is schrijfmachinemonteur, bedrijfsleider en procuratiehouder. Zijn boekdrukkerij wordt in 1938 door de Nazi’s gesloten. Hij vlucht in 1938 met zijn vrouw naar Nederland. Dat is maar een korte adempauze, want maart 1942 wordt hij afgevoerd naar Westerbork. Daar heeft hij als Duitse Jood het voordeel de leiding te krijgen van de afdeling voor de inkomende transporten en de afdeling voor de uitgaande transporten. Hij krijgt 1 februari 1943 zelfs vergunning om op straat te lopen en met de tram te reizen om kampinkopen te doen. (1) Omdat hij vreest dat de cartotheek later vernietigd zal worden, laat hij illegaal doorslagen maken en begraven, die na de oorlog door het Rode Kruis zijn gebruikt voor de precieze reconstructie van alle in de Oost-Europese kampen omgekomen Nederlandse Joden.

Heinz overleeft de oorlog, blijft in Nederland, noemt zich Henk en een jaar na zijn terugkomst uit Westerbork is er een echtscheiding met zijn vrouw Irma Eisenstein. Een jaar later trouwt hij met Elisabeth (Liesl) Wolf, die met haar ouders in 1934 met andere joodse vluchtelingen in 1939 op het beroemde schip St. Louis vergeefs naar Cuba en de VS vaart en uiteindelijk in Nederland asiel vindt. Met z’n drieën gaan ze naar het dan nog Nederlandse opvangkamp Westerbork. Nadat de Nazi’s het kamp in 1942 overnemen, worden haar ouders naar Theresienstadt afgevoerd; de eerste komt daar om, de tweede belandt na de oorlog alsnog in de VS. Liesl blijft in Westerbork achter, wellicht dankzij Heinz. Na de bevrijding wordt zij op 4 juni 1948 verhoord en kan getuigen over de selectie van het transport van Joden naar het oosten.

Henk wordt officieel Nederlander door wetsvoorstel 2273-1, Het Loo 30-08-1951:

De in artikel 1, onder 12°, genoemde verzoeker, Heinz Meijerfeld, is van Duitse herkomst, doch thans zonder nationaliteit. Verzoeker woont thans ruim twaalf jaren zonder onderbreking hier te lande. Hij gevoelt zich hier thuis en kan geacht worden te zijn ingeburgerd. In Maart 1942 werd hij gearresteerd en overgebracht naar het kamp Westerbork, waar hij bleef tot het einde van de oorlog. Requestrant is werkzaam als procuratiehouder bij de N.V. Plastic Unie, te Arnhem.

Henk wordt bestuurslid van de Liberaal Joodse Gemeente en het maandblad Levend Joods Geloof. Liesl zit in het bestuur van de Vrouwengroep Liberaal Joodse gemeente Amsterdam. In het Nieuw Israëlisch Weekblad van 06-10-1972 staat een advertentie dat Marthe en Liesje zeer gelukkig en gezond ieder via het Joods Nationaal Fonds een boom ten name van Henk Meyerfeld hebben geplant in het Chazzan S.R. Ereirapark. (5)

Jd.a. …, kinderen:

Jd.a1. …, Bella, * 09-12-1848, † Elberfeld, Wuppertal 28-04-1898, ≡ Weissenburg (Joods), kinderen:

Jd.a11. Adolf, * Elberfeld 06-03-1873, † Nazi-kamp Treblinka 1942, ∞ Dortmund 1898 Bertha Eppenhau­sen/Eppinghausen, * Bigge, Westfalen, † Nazi-kamp 1938, # Dortmund 1889, op transport Theresienstadt 29-07-1942, Treblinka 23-09-1942, drie kinderen:

Jd.a111. Lucy, * Elberfeld 13-09-1900, † NaZi-kamp Stutthof, Riga 1944, ∞ Dortmund Erich Ludwig Horn, * Dortmund 01-03-1893, † NaZi-kamp Stutthof, Riga 31-12-1942, zoon van Moritz Horn (1865-) en Ida Jacoby (1867-1942), # Dortmund, Keulen, Westerhellweg 71, Museumstrasse 5, deportatie Gelschenkirchen 27-01-1942.

Jd.a112. Heinz (Henk), * Dortmund 06-05-1904, † Amster­dam 21-01-1979, ≡ Liberaal Joodse Begraafplaats Hoofddorp, schrijfmachinemonteur, bedrijfsleider, procuratiehouder, ∞1 Dortmund 22-12-1929 Irma Eisenstein, * Dortmund 16-01-1906, boekdrukkerij door Nazi’s 26-08-1938 gesloten, scheiding 12-09-1946, ∞2 Amsterdam 25-06-1947 Elisabeth (Liesl) Wolf, * Frankfurt aM 10-08-1912, † Amsterdam 18-09-1996, dochter van Abraham/Albert Wolf (1873-1943) en Lina Nathan (1873-19..), # 1945 Westerbork, Amsterdam Courbetstraat 37hs, 1947 Beethovenstraat 103/2, 1947 Biesboschstraat 19/3, 1948 Arnhem, Ws de Landastraat 69, 1951 genaturaliseerd, # Amsterdam, Slangen­burg. (5) boek

Begraafplaats Tuin van de Vrede, Hoofddorp
Na de oorlog had Heinz een grafsteen laten maken voor zijn ouders en zijn zus en zwager.
Deze ligt aan de voet van zijn eigen grafsteen en naast die van Liesl.

Jd.a113. Bertha, * Dortmund 1906, † Nazi-kamp 1938.

Jd.a12. Emmy (Ellen), * Elber­feld 15-03-1884, ∞1 Otto Ludwig Daniel Masius, * Mannheim 21-07-1886, † 23-07-1962, koopman, zoon van Moritz Masius (1842-1901) en Ida Nadenheim (1851-1924), ∞2 Lion.

01-04-1936 vlucht van Schwarzburgallee 3, Berlijn-Charlottenburg naar Av. Sully Prudhomme 4, Parijs. 28-11-1939 Ausbürgerung met inbeslagname van alle vermogen o.a. grondstukken in Nedlitz bij Potsdam en in Mannheim met zijn broer Robert Bernhard (1888-1971), een levensverzekering (Nederlandsche Verzekerung Maatschappy). Na de oorlog terugverhuisd naar Pariser Str. 18 Berlijn met terugvordering van vermogen.

Jd.a2. (vrouw), * Dordmund 1851.

Jd.a.31 …, ∞ Dordmund 1871

Jd.a32. (vrouw), * Dordmund 1878.

Terug   ***   Verder