2.3.3. Groeiend gezin

De ouders Pieplo worden op 5 maart 1822 aangenomen in het Oude Mannen en Vrouwen Huis van de Evangelisch-Lutherse Diaconie aan de Nieuwe Keizersgracht in Amsterdam. Al op 9 november van datzelfde jaar overlijdt moeder Engeltje Samuels daar op 66-jarige leeftijd. Vader Hendrik Pieplo leeft nog vijf jaar in het Diaconiehuis en is bijna 80 jaar als hij daar op 21 maart 1827 overlijdt. (1)

Wezen, Mannen en Vrouwen Diaconie Huis Amsterdam

Johan August zelf heeft steeds minder inkomsten. In oktober 1825 vindt een liquidatie van de achterstand van oude soldijen in de marine plaats en daartoe kan hij zich met al zijn papieren in Den Haag melden. Hopelijk is hem dit niet ontgaan. Op 11 december 1829 sluit hij een nieuwe hypotheek op zijn huis af, ditmaal van 500 gulden met een jaarlijkse aflossing van 50 gulden tegen 5% rente. De hypotheek wordt verleend door de korenmolenaar W. Koops. (2)

Zijn Amsterdamse dochter Wilhelmina Augusta van Meijerfeldt – zoals zij de rest van haar leven heet – trouwt daar op 15 augustus 1827. De bruidegom is de 29-jarige Arendt van Paddenburg. Hij is bediende in een schoenwinkel en wordt later boekbinder in de traditie van zijn familie. Zijn meer dan 20 jaar eerder overleden vader was chirurgijn in ‘s-Gravenland geweest. Zijn moeder Johanna (Anna) Catharina Cornie leeft en is getuige bij het huwelijk. De bruid meldt dat haar vader Johan August absent is en haar moeder overleden. Om die reden moet zij de gegevens van haar grootouders van beide zijden overleggen, wat zij van moederszijde met overlijdensakten doet, maar van vaderszijde “onbekend” laat invullen. Bruidegom Arendt was in 1818 anderhalve maand in het Buitengasthuis aan een geslachtsziekte geholpen. Gelukkig is dat geen hinderpaal om in de aansluitende periode van tien jaar vijf kinderen te krijgen. Het gezin woont aanvankelijk aan de Elandsgracht 35 en vanaf 1831 in de Geertruijsteeg 13. (3)

De nog in Amsterdam geboren eerste zoon van de stamvader begint op jonge leeftijd als timmermansknecht. In 1826 meldt Jan zich aan voor de Nationale Militie. Blijkens de gegevens daarbij is hij 172,5 cm lang en woont bij zijn ouders. Dat is ook het geval als hij op 1 april 1828 belijdenis doet voor de Evangelisch-Lutherse Gemeente bij dominee Fortmeijer. (4)

Tweede zoon Hendrik is 14 jaar oud als hij in 1824 zijn vader volgt in dienst van de Koninklijke Marine in de functie van stuurmansleerling. Rond 7 oktober 1827 onderneemt hij in die functie zijn eerste grote zeereis op het korvet “Leije” naar Oost-Indië. Ter gelegenheid hiervan stopt zijn vader hem een afscheidsbrief toe. De brief begint op deze manier:

In de brief wordt vervolgens voornamelijk de godsdienst benadrukt met veel verwijzingen naar bijbelteksten. Concrete verhalen over zijn eigen belevenissen op zee ontbreken. (5)

Derde zoon Carl combineert in 1827 al op 12-jarige leeftijd de beroepen van zijn twee oudere broers: hij is scheeptimmermansleerling in dienst van het Departement van Marine op ’s Rijks Werf te Rotterdam. Ook Friedrich monstert als stuurmansleerling aan bij de marine. Na hem komen nog twee zussen, van wie Anthonetta in 1828 op bijna 7-jarige leeftijd overlijdt.

In 1831 keert Hendrik van zijn reis terug, doet op 12 juli 1832 geloofsbelijdenis bij dominee Fortmeijer van de Evangelisch-Lutherse Gemeente en solliciteert met zijn vaardigheden in het Engels en Maleis bij de koopvaardij. Vanwege gering succes gaat hij als vrijwilliger in dienst bij zijn vorige werkgever, om als stuurman op de Schelde de Belgische Opstand mee te maken. Na een verlof sinds 29 juni vertrekt hij voor een tweede grote zeereis naar Oost-Indië. (6)

Terug   ***   Verder

1. Stadsarchief Amsterdam, DTB 1922 en 1827; PA 200. Evangelisch-Lutherse Gemeente, Inv 370 Diaconiehuis.
2. Bijvoegsel tot de Nederlandsche Staats-Courant, den 30 Junij 1826, nr. 152, en den 5 Julij 1826 no. 156, nummer van volgorde 30176, Schip Braband, commandant A. Kikkert, J.A. van Mijenveld, constapel-majoor, folio 10. Stadsarchief Rotterdam, Nieuw Notarieel Archief 445, 1329 t/m1331.
3. Stadsarchief Amsterdam, Trouwregisters 1827 (DTB 3/92); Bijlagen bij huwelijksacte (film 413). Patiëntenregisters deel 2424, archief 5268, folio 137.
4. Stadsarchief Rotterdam, Toegangsnummer 356. Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Militaire Zaken, Inventarisnummer 90,  scan 101, nr. 32. Jan is 1 el, 6 palmen, 5 duimen en 0 strepen. Stadsarchief Rotterdam, Evangelisch-Lutherse Gemeente 254, Register der aangenomen ledematen bij de Christen Gemeente toegedaan de onveranderde Augsburgsche Geloofsbelijdenisse binnen Rotterdam 1771-1832, blad 72.
5. Stadsarchief Rotterdam, Inventarisnummer 91, scan 139nr. 281. Hendrik is in Batavia. Familiedocumenten [N/51].

6. Stadsarchief Rotterdam, Evangelisch-Lutherse Gemeente 254, Register der aangenomen ledematen bij de Christen Gemeente toegedaan de onveranderde Augsburgsche Geloofsbelijdenisse binnen Rotterdam 1771-1832, blad 73.