In juni 1829 krijgt 14-jarige zoon Carl zijn eerste opslag als leerling scheepstimmerman. In plaats van 20 cent verdient hij een kwartje per dag, waardoor zijn maandinkomen stijgt naar zes gulden.
In november krijgt Johan August thuis bezoek van een volksteller, die als achternaam van Meijerveld noteert en in de voornamen, leeftijden en beroepen soortgelijke slordigheidsfoutjes maakt. (1)
Volkstelling 1829
Op 11 december lost Johan August zijn lopende hypotheek van 200 gulden inclusief rente af. Of hij dat overeenkomstig het contract jaarlijks deed of nu in één keer kan niet met zekerheid gezegd worden, maar diezelfde dag sluit hij wel een nieuwe hypotheek af bij korenmolenaar Wessel Koops. voor een steviger bedrag van 500 gulden met een jaarlijkse aflossing van minimaal 50 gulden tegen 5% rente. (2)
In die tijd wordt hij drie keer grootvader, maar hoogstwaarschijnlijk weet hij daar niets van af. Zijn oudste dochter Wilhelmina Augusta in Amsterdam bevalt op 16 november 1828 van een zoon Johannes Nicolaas, op 25 oktober 1830 van een dochter Johanna Susanna en op 15 oktober 1832 van een zoon Arend Casper Franciscus. De eerste twee op de Elandsgracht 35 en de derde op de Geertruisteeg 23. Alle drie krijgen een hervormde doop volgens het geloof van hun de vader Arendt van Paddenburg. (3)
In 1830 wordt Johan August zeventig jaar oud. Het gezin viert zijn verjaardag. De kinderen wensen hun vader voorspoed en godsvrucht toe in een handgeschreven felicitatie.
Heilwensch op de Verjaardag van onzen Zeer geEerbiedigde & geliefden Vader
Familiearchief N, nr. 41.
Een datum ontbreekt en een leeftijd noemen zij niet, maar omdat dit de enig bewaard gebleven felicitatie is, ligt zijn zeventigste verjaardag voor de hand.
In Europa is het jaar 1830 niet rustig. De gegoede middenklasse richt zich met een golf van protest en opstand tegen hun autocratische vorsten. Deze zien zich gedwongen afstand te doen van hun troon, zoals Karel X in Frankrijk, of de helft daarvan, zoals Willem I die België kwijt raakt. Zoon Hendrik maakt dat allemaal niet mee, maar wel het laatste deel van de Java-Oorlog en de invoering van het Cultuurstelsel met gedwongen teelt en oogstafgifte. Na een verblijf van ongeveer drie jaar vertrekt hij op 16 juni 1831 uit Batavia huiswaarts aan boord van de Leije. Onderweg sterven verscheidene manschappen en zijn velen ziek. Als Hendrik op 6 oktober op de rede van Vlissingen aankomt gaat hij niet meteen naar huis, maar krijgt van 9 tot 21 oktober een behandeling in het plaatselijke hospitaal. Na overplaatsing op de Minerva verzoekt en krijgt hij ontslag. Daarmee komt zijn totale diensttijd op zes jaar, tien maanden en 17 dagen te staan. Zijn financiële afrekening komt uit op f 465. (4)
Zoon Hendrik bezint zich op zijn toekomst. Om te beginnen krijgt hij op verzoek op 26 maart 1832 totale vrijstelling van de Nationale Militie, omdat hij zijn dienst immers bij de marine heeft volbracht. Nu is hij vrij te solliciteren bij de koopvaardij. Ondanks zijn opgedane vaardigheden heeft hij weinig succes. Op 12 juli van dat jaar legt hij nog net voordat hij 22 wordt zijn uitgestelde geloofsbelijdenis af bij dominee Fortmeijer. (5)
Er zit voor Hendrik niets anders op dan in dienst te gaan bij zijn vorige werkgever. Per 22 december 1832 is zijn benoeming tot onderofficier. Hij begint als stuurman op de Schelde. Willem I houdt de citadel van Antwerpen en de forten langs de rivier bezet om een beter eindakkoord over de Belgische afscheiding af te dwingen. De koning vereert zijn held Van Speijk, die bijna twee jaar eerder zichzelf en zijn bemanning opblies toen wat kadevolk in de haven zijn kanonneerboot bestormde, naar zeggen onder de uitroep Dan liever de lucht in, maar zonder enige militaire betekenis. Een Brits-Franse ultimatum voor het bereiken van een akkoord is inmiddels verstreken. Een dag na de komst van Hendrik geeft het Nederlandse garnizoen in de citadel zich over na een Frans bombardement. Nog weet de koning zijn akkoord met de afscheiding ruim zes jaar te rekken.
1. Volkstelling 1829, Stadsarchief Rotterdam 494-03 Bevolking, Inv 1164 wijk N, blad 43.
2. Hypotheek Wessel Koops, SR 314 Nieuw Notarieel Archief, Inv 532 Pierre Gerard Dalen, nr. 250 en Inv 445, nr. 284, fol 1601 resp. 1329-1331.
3. Geboorteakten, Stadsarchief Amsterdam 5009, Inv 295 / 1828, fol 195v. Inv 314 / 1830, fol 154v. Inv 335 / 1832, fol 31v.
4. Soldij-Rolle van Z.M. Korvet Leije, Nationaal Archief 2.12.14, Inv 326, fol 21.
5. Register ledematen Augsburgsche Geloofsbelijdenisse, SR Inv 254, blad 73.