Chronologie

Bij de geschiedschrijving is er voor gekozen het verhaal chronologisch op te schrijven. Dat klinkt als een open deur, maar in navolging van romans en speelfilms is de tijdlijn in historische studies tegenwoordig grillig. Het verhaal is te complex om dat hier toe te passen. Toch is de chronologie wel verlaten bij de overstap naar verschillende families, waardoor er bijna 60 jaar overlap is tussen deel 1 en 2 en de families van deel 3 ieder afzonderlijk hun eigen chronologie hebben. In het onderstaande volgt een geïntegreerd chronologisch overzicht van de Baltische en Zweedse familiegeschiedenis, waarbij ook de gebeurtenissen in de omgeving worden weergegeven.

Bedacht moet worden dat de kalender van vandaag niet altijd zo geweest is. Dat de Joodse, Chinese en Islamitische jaartelling in een ander jaar begint is bekend, maar binnen de Christelijke jaartelling zijn ook verschillen. Toen de Juliaanse kalender (ingevoerd door Julius Ceasar) 10 dagen achterliep op de meteorologische of tropische kalender werd op voorstel van wetenschappers een sprong gemaakt en een wijziging in de schrikkeljaren aangebracht. In 1582 voerde Paus Gregorius XIII deze wijziging in en kreeg daardoor de naam Gregoriaanse kalender. De protestantse landen moesten er daardoor niets van hebben en hielden nog tot 1700 vast aan de oude kalender. Zelfs nu nog maken enkelen nog van de Juliaanse kalender gebruik: de meeste orthodoxe kerken vieren Kerst en/of Pasen (per land verschillend) zo’n 13 dagen later.

Zweden deed het nog weer anders door in 1700 één dag terug te gaan van de Juliaanse kalender en daarna per schrikkeljaar telkens weer een dag.

Om het begrijpelijk te maken: de beslissende Slag bij Poltava woedde volgens de Juliaanse kalender op 27 juni, volgens de Zweedse op 28 juni en de Gregoriaanse op 8 juli 1709.

Omdat geen enkel land Zweden volgde besloot het in 1712 beide data te vermelden en tenslotte in 1753 helemaal naar de nieuwe tijd over te stappen. Omdat voor deel 1 grotendeels Zweedse bronnen gebruikt zijn, is daar de Zweedse datering gevolgd.

Terug   ***   Verder