iii.3. Echte zoon

De stamvader van de Nederlandse familie beweerde volgens zijn (klein-)kinderen altijd dat hij een echte zoon van de graaf en gravin was. Kan dit kloppen?

Twee Zweedse graven komen voor het echte vaderschap in aanmerking: Carl Friedrich von Meijerfeldt jr (1721-1791) en zijn jongere broer Johann August jr (1725-1800). Volgens alle officiële stukken was de eerste niet gehuwd, zodat hij niet in aanmerking komt. De tweede huwt eind 1763 op 38-jarige leeftijd met de 18-jarige Lovisa Augusta Sparre. Zou hij (net als zijn vader) een eerder huwelijk hebben gehad? In de Rotterdamse archieven staat de voornaam Anthonetta, maar de Zweedse kerkarchieven en adelsboeken vermelden geen eerder huwelijk. Uit het huwelijk met Louise Sparre worden drie kinderen geboren: in het derde jaar Johann August III, in het zesde Axel Friedrich en in het tiende een levenloos en naamloos kind. Graaf Johann August III en graaf Axel Friedrich zijn dus de enig echte zonen. 

Johann August III is in Stockholm op 12 november 1766 geboren. De voor- en achternamen komen overeen met die van zijn vader en grootvader, maar ook met die van de Nederlandse stamvader. Axel Friedrich is geboren in Stockholm op 11 november 1769. Allebei treden al op zeer jonge leeftijd in militaire dienst. In het jaar 1780 zijn er veel gelijktijdige gebeurtenissen:
– de Nederlandse stamvader vertrekt uit Stralsund om in Franse dienst te gaan;
– de Zweedse graaf Johann August III wordt op 14-jarige leeftijd benoemd tot kornet;
– beide Zweedse graven reizen die zomer naar Stora Sundby
met hun ouders en hun leermeester Berger als opvolger van Kellgren;
– Axel Friedrich reist na de zomer naar de Universiteit van Straatsburg, om zich daar in de Franse taal te gaan bekwamen.

Johann August III strijdt op 22-jarige leeftijd als kapitein in de Slag bij Sutela, waar zijn vader het bevel voert. Ondanks de overwinning voor de Zweden loopt hij zelf op 8 juli 1789 een verwonding op. Wat voor verwonding precies is onbekend, wel dat het zo ernstige was dat hij niet meer kon vechten. Op 2 mei 1790 leeft hij nog, want hij wordt benoemd tot Ridder in de Zwaard Orde. Op 23 mei 1791 overlijdt hij blijkens het kerkboek van de St. Jakobskerk in Stockholm aan zijn verwonding.

Axel Friedrich klimt op tot uiteindelijk 3e majoor in het regiment van zijn vader. Hij is adjudant van generaal Armfelt en kan bogen op het belangrijke wapenfeit dat hij de gewonde bevelhebber in de Slag bij Savitaipal voor krijgsgevangenschap had behoed, waarbij drie paarden onder hem waren neergeschoten. Anders dan zijn oudere broer wordt hij niet geridderd. In verband met de moordaanslag op koning Gustaaf III wordt hij in september 1792 zelfs door een groepje officieren gearresteerd, maar een maand later vrijgelaten en naar huis gestuurd. In november 1794 is hij betrokken bij een incident in de Clubzaal van Örebro, maar weet te ontkomen aan een rechtszaak. Kort daarop op 13 januari 1795 overlijdt hij in Örebro en wordt daar twee dagen later begraven in de Nikolaikerk. In het kerkboek worden de officiële posities van Axel vermeld en de oorzaak nekkramp of hersenvliesontsteking.

Volgens de officiële registers zijn de twee echte zonen van graaf Johann August von Meijerfeldt jr dus jong overleden. In het testament zeggen de graaf en gravin dat ook zelf: “uns in der treurigen Lage befinden, aller unserer daraus erzeugten Kinder beraubt zu seyn“. Het woord daraus slaat terug op hun huwelijk. Het woord beraubt duidt op overlijden en niet op afwezigheid om andere redenen.

Kan de Nederlandse stamvader een echte zoon van de Zweedse graaf zijn? Samengevat zijn er de volgende argumenten vóór en tegen:

De Nederlandse stamvader is dezelfde als… Argumenten vóór: Argumenten tegen:
…een zoon uit een eerder huwelijk van de Zweedse graaf Klopt met zijn beweringen

Klopt met zijn geboortejaar 1760

Een eerste huwelijk staat niet in de kerk- en adelsboeken vermeld

De graaf noemt hem nergens

…graaf Johann August von Meijerfeldt III Heeft dezelfde voornamen Geboortejaar is zes jaar later dan het gereconstrueerde geboortejaar 1760

Is volgens alle primaire bronnen en zijn ouders juli 1789 verwond en mei 1791 overleden en begraven

…graaf Axel Friedrich von Meijerfeldt Geboortejaar klopt met opgegeven leeftijd (38 jaar) van de stamvader bij diens huwelijk in 1807

Behoort in 1793 e.v.j. tot het in ongenade gevallen Armfelt-kamp, maar is daarna adjudant van de Kroonprins

Heeft andere voornamen

Geboortejaar is negen jaar later dan het gereconstrueerde geboortejaar 1760

Zou in november 1794 tegelijk in Örebro en Paramaribo zijn

Is volgens alle primaire bronnen en zijn ouders januari 1795 in Örebro aan nekkramp overleden en begraven

Conclusie: Het klopt meer niet dan wel dat de Nederlandse stamvader een echte zoon van de Zweedse graaf en gravin is.

Terug   ***   Verder