Eenheden

Lengte, massa, oppervlakte, volume, snelheid, temperatuur, tijd, geld (valuta) etcetera worden uitgedrukt in eenheden. Die verschillen in Europa sterk per gebied en periode. Hier worden in plaats van de huidige geharmoniseerde eenheden die van het relevante gebied in de toepasselijke periode gebruikt. Goede omrekenhulpen zijn op internet te vinden.

Een goed voorbeeld zijn de kalenders in Europa. Dat de Joodse, Chinese en Islamitische jaartelling in een ander jaar begint dan de Christelijke is bekend, maar daarbinnen zijn ook verschillen. Toen de Juliaanse kalender (ingevoerd door Julius Ceasar) 10 dagen achterliep op de meteorologische of tropische kalender werd op voorstel van wetenschappers een sprong gemaakt en een wijziging in de schrikkeljaren aangebracht. In 1582 voerde Paus Gregorius XIII deze wijziging in en kreeg daardoor de naam Gregoriaanse kalender. De protestantse landen moesten er daardoor niets van hebben en hielden nog tot 1700 vast aan de oude kalender. Zelfs nu nog vieren de meeste orthodoxe kerken op grond van de Juliaanse kalender Kerst en/of Pasen per land verschillend zo’n 13 dagen laterZweden besloot in 1700 één dag terug te gaan van de Juliaanse kalender en daarna per schrikkeljaar telkens weer een dag.

Om het begrijpelijk te maken: de beslissende Slag bij Poltava woedde volgens de Juliaanse kalender op 27 juni, volgens de Zweedse op 28 juni en de Gregoriaanse op 8 juli 1709.

Omdat geen enkel land Zweden volgde besloot het in 1712 beide data te vermelden en tenslotte in 1753 helemaal naar de nieuwe tijd over te stappen. Omdat voor deel 1 grotendeels Zweedse bronnen gebruikt zijn, is daar de Zweedse datering gevolgd.

De familiekroniek is chronologisch opgeschreven. Om onderlinge verbanden duidelijk te maken of trends te beschrijven wordt daar soms van afgeweken. Een voorbeeld is de overstap naar verschillende families, waardoor er bijna 60 jaar overlap is tussen deel 1 en 2 en de families van naamgenoten ieder afzonderlijk hun eigen chronologie hebben.

Terug   ***   Verder