Katern N 1, fol 1-10v, pag 2-25:
| TRANSCRIPTIE | VERTALING (in de door correcties 1), 2) en 3) gewenste volgorde) |
| Fol 1, Pag 2 Nach dem der General Major Baron Meijerfeldt auff Ihro Königl. Maijt. befehl, in Junio und Julij 1705, die Dantziger Werder so wohl mit daβ ihm allergünstigst anvertraute alβ auch daβ Dückersche Dragone Regiment occupiren muste, weile den Stadt Dantzig wegen auslieferung einiger vohrnehme Pohlnischer herrn, so von den wiedrigen Parteij wahren, auch sehr (swirich?) — sich bezeigten und Ihre Guarnizon /(…) zu defendiren mit canone auβ marchiere läβen/ Sie demnach, da Sie die übeln suites apprehendirten sich bedachten auff Ihre bereitz ausmarchirte etliche Compagnien, so Sie nebsteinige Stünden /sich zu opponiren auβgevand auβ die werders wiederumb in die Stadt zurück zogen, und da die Stadt sich dand, auff ande wiβen, zu Ihro Königl: Majt: vergnug beqvehmetz, zu wahle die herrn schon von da weg wahren, würd gedachter General Major weiter beordrat mit die 4 regimenter Dragoner alβ Stenbocksche, / Dücker |
Nadat generaal-majoor baron Meijerfeldt op bevel van ZKM in juni en juli 1705 de Danziger Werder had moeten bezetten met het zowel aan hem allergenadigst toevertrouwde als Dücker’s regiment dragonders, omdat de stad Danzig moeilijkheden maakte over de uitlevering van enkele Poolse heren en zijn garnizoen, zich met kanonnen verdedigdend, naar buiten marcheerde, maar na de de situatie als slecht hebben ingeschat zich bedacht en de al ettelijk weg gemarcheerde compagnieën na enkele uren uit de werder terugtrok in de stad, en omdat de stad dan, op andere wijze, tot genoegen van ZKM aangaf er voor te kiezen dat de heren al waren vertrokken, kreeg genoemde generaal-majoor opdracht met de 4 regimenten dragonders met Stenbock’s, |
| Fol 1v, pag. 3 Dükerschen, Taubesche und seijnβ Ihm anvertrauter Dragoner regiment nach Warschau zu marchiren, und daselbst Ihro Königl: Maj:t /alβ/ welcher von Rawitz mit der armè recto dahin marchirten, zu begegnen, und werd auch gedachter General Major dann zugleich beordert, den Cardinal, Primas Regni auβ deb König Reich Pohlen, fürsten Radscheski (1) alβ dan mit von Dantzig. alwo er sich befant, nach Warschau, zu Convoijeren, welcher die Crönungβ Acte, des königes Stanislai in Warschau vollent zöhen solte, aber selbiger durch viehlen intriqven, ungeacht Er mit zu folgen, feste versicherte sich zu letzte da er mit … gar nicht zu kommen, die ursache … , vorgebende daβ er von Pabst beij Paen in den ban gestochen zu worden, verbotten worden. Der General Major in wehrenden Marche aber, wie / Er |
Taube’ en het hem toevertrouwde regiment dragonders naar Warschau te marcheren, en daar ZKM die uit Rawicz met het leger rechtstreeks daarheen marcheerde, te ontmoeten, en kreeg de bedoelde generaal-majoor meteen de opdracht den kardinaal-primaat van het koninkrijk Polen vorst Radziejowski uit Danzig waar hij zich bevond konvooi te verlenen naar Warschau waar de kroningsplechtigheid van koning Stanislaus zich zou voltrekken, maar deze door veel intriges hier geen gehoor aan gaf en uiteindelijk aangaf niet te zullen komen, met de bewering dat de paus hem vanwege diens verbod naar de kroning te gaan in de ban zou doen. De generaal-majoor die echter onderweg was, |
| Fol 2, pag 4 Er mit besagte Regimenter nach Tohren kahm, vernahm, daβ der Bischoff von Lemberg, alβ ein von den ältesten Bischöffen, sich da, nicht weit, beij seiner gütern im walde, auffhielte, und alβ flüchtig, weilen allen Bischöffe von Pabst inhibiret, diesen Act nicht beij zu wohnen, wehniger zu voll…, so läβ besagter General Major aus Thoren ein Capitein, namens Groskreutz, von Hornischen Infanterie Regiment, nebst einigen soldaten, alβ welches Regiment damahls in Thoren stant, und von da auch mit dem General Major nach Warschau marchirete, den ortz, wie der Capitein an den ortz, da der Bisschoff sich auffhälte, bekant war /besten/, und so lieβ Er den Bischoff mit aller höfflichkeit durch dieβelben zu sich hohlen /: der Bischoff hieβ Schialinski (2) :/ und wie er kam, suchte Er Ihm auff alla weise in der guthe persvadiren, die Reise mit nach / Warschau |
kwam met genoemde regimenten bij Thorn aan, en vernam dat de bisschop van Lemberg, één van de oudste bischoppen, zich daar niet ver vandaan op zijn landgoederen in het bos ophield, als vluchteling, omdat alle bisschoppen door de paus was verboden de Acte bij te wonen, …, zo liet genoemde generaal-majoor uit Thorn een kapitein met de naam Groskreutz met enkele soldaten uit het regiment infanterie van Horn dat destijds in Thorn stond van daaruit met de generaal-majoor naar Warschau marcheren, … de kapitein naar de plaats waar de bisschop zich ophield en bekend was, toen liet hij de bisschop met alle hoffelijkheid door dezelfde naar zich brengen (de bischop heet Zieliński) en toen hij aankwam, vroeg hij hem in alle gunstige toonaarden hem over te halen, de reis mee naar |
| Fol sv, pag 5 Warschau zu täche, wogegen Er sich sehr wegerte, aber da Er sag, daβ Er doch nicht escappiren könte, und mit aller höfflichkeit sehr bewacht und mit benötigten Reisgelderen affihtiret wurde, muste er mit, und folgete also mit nach Warschau, allwo Ihro Köningl: Maijt: bereits mit dem Könige Stanislao zovor wahren ankommen, und da besagten beijde Königl: Maijten vernahmen, daβ der Bischoff mitgebracht worden, war es Ihren lieb, in dem sin auch anderβ wo aus gesant einen Bischoff zu bringen, aber kaum als nur einen suhfra gahn attrapiren könte, und war bemeldeter Bischoff Schialinski so viel nötiger die Cröning Act zu vollentziehen, alβ Sie auch hernach sonst niemant kriegen könten, der eβ freijwillig, und mit solcher autoritat wie dieβer, eβ verrichtete auff sich nehmen wolte, und da die Krönung nun vorbeij, und Ihro Königl: Maj:t, in den auβgang / Decemb: |
Warschau te maken, waartegen hij zich verzette, maar omdat hij zag dat er geen ontsnappen aan was, en met alle hoffelijkheid een zware escorte en benodigde reisgelden meekreeg, moest hij wel mee naar Warschau reizen, waar ZKM al met koning Stanislaus eerder was aangekomen, waar beide genoemde ZKM-en vernamen, dat een Bisschop meegebracht werd, hadden zij daar vrede mee, in die zin dat een Bisschop als gezant was gebracht, die slechts als plaatsvervanger kon opereren, en was genoemde Bisschop Zieliński zo veel nodiger om de Kroningsdaad te volvoeren, omdat ze niemand andere konden krijgen, die het vrijwillig en met zoveel autoriteit als hem kon verrichten, en omdat de Kroning nu voorbij was, en ZKM eind |
| Fol 3, pag 6 December von Warschau mit der arme auffbrechen,und Ihren march weiter nach Grodno zu setzen, die Muscowitische armé, daβelbst zu Maquiren, allwo so woll der Zaar mit seiber gantzen macht sich befande, wie auch der könig August in eigener Persohn, nebst seinem Drabanten und Cavallier Guarde, woselbst dan an der nimmen oder memmelste der feint sich setzte, umb Ihro Königl: Maj:t, die Paβ zu disputiren, und lieβ seine Dragoner absitzen, und nach der dahmaligen gefangene, bekomme, auβsage, sich beider seitz hohn getrönte haubte selbst mit beij daβ stark Detachement Ruβische Dragoner so ¼ meil von Grodno an besagten Paβ, welches, weil eβ nach Weinachten, gefrohren, aber doch ein sohn preupisse an zu marchiren wahr, sich fanden umb |
december met het leger van Warschau opbrak, om zijn mars verder voort te zetten naar Grodno, waar de Tsaar zich met de gehele macht van het Moskovische leger bevond, alsook koning August in eigen persoon, met zijn lijfwacht en cavalerie, waarbij de vijand zich aan de Njemen en Memel nestelde, om het ZKM moeilijk te maken de pas te nemen, en liet zijn dragonders stilstaan en nadat de gevangene op dat moment een getuigenis had afgelegd, spotten beiden elkaar, zelfs met het feit dat een sterk detachement Russische dragonders zich op ¼ mijl van Grodno naar die pas bevond, die, omdat het na Kerstmis was, bevroor, maar nog steeds zo’n preupisse om naar te marcheren, daar bevonden om de pas te betwisten, dat ook Zijne Koninklijke Maj:t met de infanterie, namelijk eerst de Garde marcheerde, dan de dragonders en de cavalerie zo |
| Fol 3v, pag 7 die nähesten, worunter daβ Meijerfeldtsche Dragon Regiment einβ mit von die ersten wahren, musten beij seits der Infanterie, bäst sie könten sich passagen suchen und machen, Ihro Königl: Maj:t aber, da sie dero march über der eiβ, und zwar mit der Infanterie und die Guardie, zuerst vortsetzen die salbo von feinde auffhälten, und suchte sie so vom Paβ zu delogiren, wo zu dan gleich durch /die/ andere distileen die Dragoner, und zwar daβ Meijerfeldtsche Dragoner Regiment, muβ von der allerrtdyrm mit über kam, und zwar anfängl. auf achtliche compagnien, und da die feinde sahen, daβ unserer mehr und mehr trouppen an kahmen beginten sie mit klein schermutzle, sich nach Grodno, unter Ihre Canons zu retitiren doch sondern groβer verlust, beij selbe schermutzel wurd einen Capitein vom Steenbocksche Dragoner Regiment nahmens Sax welchen seijn pferd geschoβen und den Ruβen Ihm schon von der erfolget /und Ihm sehr übel blessiret hätte/, der Oberst Lieutnant Trautvetter aber demselben Ihm abjug und salvirte bemelte Capitein Sax |
de dichtstbijzijnde, waaronder het Meijerfeldtsche Dragonderregiment, een van de eersten waar, moesten aan de kant van de infanterie staan, ze konden doorgangen zoeken en maken, Zijne Koninkl: Maj:t het echter, aangezien ze over het ijs Infanterie en de Garde rukten eerst het salvo van de vijanden ophielden, en probeerden hen los te maken van de pas, waar de dragonders, namelijk het Meijerfeldtsche dragonderregiment, direct over de Aller rivier moesten komen, en namelijk aanvankelijk acht compagnieën, en aangezien de vijand zag dat meer en meer van onze troepen aankwamen, begonnen ze met kleine schermutselingen om zich terug te trekken in Grodno, onder hun kanonnen, echter zonder groot verlies, bij die schermutselingen werd het paard neergeschoten van Sax, een kapitein van het Stenbocksse dragonder regiment, en de Russen waren hem al gevolgd / en verwondden hem erg / maar luitenant-kolonel Trautvetter hen wegjoed en genoemde Capitein Sax redde. |
| Fol 3½, pag 8 (3) .ud wie nun, da eβ dunkel wurd, die feinde in Grodno sich hinein zogen, setzte Ihro Königl. Maj:t nun halt ¼ Meil von Grodno, und die Armé bey unteren gewahr in i morast vor Grodno, andere lages die faschiner gemacht und fruhe zeitig die attaque vor sich gehen solte, würde aber hernach auβgesetzet, und bleibe Ihro Königl. Maj:t noch 2 à 3 tage dar stehen, biβ man die cantonier /quartine/ auβsuchen könte, in wehrmede zeit aber, blieben besagte 4. Dragon Regimenter bey Ihro Königl. Maj:t hauptqvartier, so nur in ein klein hauschen bestandt, stehen, und lagen Sie alle 4 tag und nacht, unteren freien himmel im Januarij mohnat 1706. in den scharfsten kälte, und da Ihro Königl. Maj:t dann, von da auff brechen, und begaben sich uhngefehr ã 2 meil von Grodno, mit die meisten regimenter zur cantoniren, blieb der Gen: Major Meijerfeldt mit sein und daβ Steenbocksche / Dragon |
Hoe het nu, omdat het donker werd, de vijand in Grodno binnentrok, ZKM ¼ mijl van Grodno halt houdt, en het leger nabij de bodem in het moeras voor Grodno, andere kampen gemaakt door de ’tovernaars’ en de aanval zou vroeg moeten doorgaan, maar zou dan worden opgeschort en bleef ZKM daar nog 2 tot 3 dagen staan voordat de kantoniers kunnen worden geselecteerd, maar in de bewapende dagen bleven de genoemde 4 Dragoner regimenten bij het hoofdkwartier van ZKM, dat alleen uit een klein huis bestond, zodat ze alle 4 dagen en nachten lagen onder de blote hemel in de maand januari 1706 in de zwaarste kou, en toen ZKM daarvan opbrak en ongeveer 2 mijl van Grodno ging, met de meeste regimenten kantonieren, bleef generaal-majoor Meijerfeldt bij zijn en Stenbocks |
| Fol 3½v, pag 9 Dragon Regiment a ½ Meil die nacht von Grodno, vom Ihro Königl. Maj:t in einem dorff postiret, stehen, dem feinde zu observiren, und ¼ meil weiter, daβ Ostgotische und Söder Schånsche Cavallerie Reg. da nun in mitternacht der feintl. General Henschen mit 2000 Pferden von auβ Grodno recognosiren solte, und auff des Gen: Meijerfeldts post zu ersten stihste, und derselbe die gantze nacht, biβ anbrechenden tag, durch die krutl. recognoser parteijen allartguhlten wurde, und entlich beij anbrechende tage /in/ nahe an daβ dorff kahmen, rückte der Gen: Meijerfeldt mit die 2 beij sich habende Regimenter inβ felt, Ihnen entgegen und machten Ihnen tete, und lieβ solches auch dann 2, in ein ½ meil von Ihm stehende Regimenter nuhr wissen, die feind aber, da sie alles alart funden, und Ihnen entgegen rücken sahen, zogen sich wieder zuruck unter Ihre Canons (4) 2) Einige tage vor= |
dragonder regiment op ½ mijl van Grodno, door ZKM in een dorp geposteerd staan om de vijand te observeren, en ¼ mijl verder, dat Oost-Gotische en Zuid-Schånse cavalerie regimenten daar nu om middernacht de vijandelijke generaal Henschen met 2.000 paarden van buiten Grodno moest verkennen, en als eerste op generaal Meijerfeldt’s post stuitte, en deze de hele nacht tot ochtendgloren door de krutl. verkenningsgroep allartguhlten werd, en uiteindelijk, toen de dag aanbrak / in / nabij dat dorp kwam, rukte Gen: Meijerfeldt op met de 2 regimenten die bij hem waren, naar hen toe en liet ze doden, en liet het dan ook 2 op een ½ mijl van hem staande regimenten weten, maar de vijand, aangezien ze alles leeg vonden en ze naar hen toe zagen komen, trokken zich weer terug onder hun kanonnen. |
| Fol 4, pag 10 hero, uhngefehr 5 meil von Grodno, lagen deβ Königs Augusti Cavallier Guarde, dar in den qvartiren, gantz sicher, und da welche von Ihro Königl. Maj:t Walloschen vorauβgesandt werden, nur den feintl. biβ ds Meijerfeldts Regiment /Ihn nachkahm/ , welches so balde nicht folgen könte, zu observiren, mit der expresser ordre, nicht zu attaqviren, sie demnach meinten dem feint, weil Er gantz sicher, dieselben allein überehauffen warffen wolten, so aber übel reussirte und da daβ Meijerfeldtsche Regiment ½ viertel meil von selben dorff kam, sie schon von die Sachsen auβgepaitschet wahren, und sich auff dz Regiment reterirten, doch brachten einegen gefangenen mit sich. 1) Einder aber von Meijerfeldtsch Capiteinen nahmens Zulich, nebst noch ein par Officir, dem feint zu regnosiren, näher rättete da dem die feintl. Generals och Officier auch näbst einigen schützen voraus von / Ihrem |
Maar een van Meijerfeldts kapiteins met de naam Zulich, ging met nog een paar officieren de vijand verkennen dichter bij dan geadviseerd, de vijandelijke generaals en officieren vertrokken samen met een paar schutters voorop van hun korps, en toen ze zo dichtbij kwamen, werd het paard van kapitein Julich neergeschoten, en aangezien hij niet zo snel kon worden bijgestaan, waarschuwde de vijand snel en zaten op hun huid, en nam hem dagenlang gevangen, omdat het Meijerfeldt-regiment, ook een kapitein, eerder had gevangengenomen door een van zijn regiment, werden zij met ZKM’s toestemming uitgewisseld, generaal-majoor Meijerfeldt gaf een bevel ult, op te trekken naar vooraf gemarkeerde plaatsen, op ½ mijl van het hoofdkwartier, om daar de volgende dag met beide regimenten neer te strijken, brak ZKM vanwege het levensonderhoud op, en marcheerde verder, en streek neer in |
| Fol 4v, pag 11 1) Ihrem Corpo sich ab begaben, und dan so nahe kahmen, wörde dem Capitain Julich sein Pferd geschoβen, und da er so bald nicht könte secundiret worden, warven die feinde ihm zu geschwinde, und starck auff die haut, und nahmen Ihm gefangen, welchen aber umb etzlige tage, weil das Meijerfeldtsche Regiment, eben auch ein Capitain, vorhero von sin bei… regiment gefangen bekommen, wirden mit Ihro Königl: Majts Erlaubniβ auβgewechselt, warauff der General-Major Meijerfeldt ordre erfühlte, sich von vorbemelten orthen ab zo zihen, und à ein ½ meil von haubtqvartiere, mit beide regimenter sich zu setzen, folgenden tages, brachen Ihro Königl; Maj:t wegen der subsistence wacka auff , und marchirten weiter, und setzen sich zu Zaludeck, so 7 meil von Grodno war, and die Cantonier-qvartiere, waselbst sie die Winter überbleiben, und die Regimenter / aus |
Zaludeck, dat 7 mijl van Grodno lag, en de Cantonier-kwartieren, waar ze de winter doorbrachten, en de regimenten van een andere locatie, ook had Koning Stanislaus Hoofdkwartier 2 mijl van het Hoofdkwartier. Een paar dagen eerder, ongeveer 5 mijl van Grodno, lag de Cavallier Garde van Koning August, daar in de kwartieren, volkomen veilig, en daar enkele door ZKM Walloschen werden vooruitgestuurd, alleen ter observatie totdat het Meijerfeldtse regiment / hem nakwam /, dat niet zo spoedig kon volgen, met de uitdrukkelijke opdracht niet aan te vallen, zij daarna dachten de vijand die zich zeker voelde alleen overhoop te kunnen gooien, maar dat liep slecht af en aangezien het Meijerfeldtse regiment een halve kwart mijl van hetzelfde dorp was, waren ze al door de Saksen verslagen en hadden ze zich teruggetrokken in het |
| Fol 5, pag 12 1) aus ein ander lagten, auch had Königl: Stanislai hauptqvartier à 2 meil von hauptkvartier gelegen 3) und ehe Ihro Königl; Maj:t nach Saludeck kahmen, wurde der Gen: Major Meijerfeldt mit 2000 pferden und den obristen Buhrenschild aus commendiret, dem feint gegen Grodno zu recognosiren, da dan ein meil von Grodno eine Brigade Cavallerie von dem Muskowitern, unter des Commando der Brigadier Corboff standen, von welchen Meijerfeldt, da er 1 meil von sie kahen, erführ, daβ sie da stunden, und wie sie Ihre partijen auf detachiret, auch Ihre wachen auf geführet, beschleunichte er for ein March umb noch vor abent an sie zu kommen, welcheβ auch so glückte, daβ ob zwar sie sich vor dem dorste sucheten zu defendiren, in kurtzem mit verlust unterschedl. tohten, und über 150 gefangenen nebst sacherläβung der Bagage die / flucht |
regiment, maar ze hadden hun eigen gevangenen meegenomen, en voor ZKM naar Saludeck kwam, werd generaal-majoor Meijerfeldt met 2000 paarden en kolonel Buhrenschild gecommandeerd om de vijand bij Grodno te verkennen, aangezien er een mijl van Grodno een cavaleriebrigade van Moskovieten was, onder bevel van brigadegeneraal Corboff , van waaruit Meijerfeldt, omdat hij 1 mijl van hen verwijderd was, hoorde dat ze daar wachtten, hoe ze hun groepen loskoppelden en ook hun bewakers op peil hielden, hij haastte zich op mars om hen voor de avond te bereiken, wat ook zo succesvol was dat, hoewel ze probeerden zich voor het dorp te verdedigen, en binnen korte tijd hadden hadden ze een verlies van verschillende doden, meer dan 150 gevangenen samen met de overgave van de bagage, de / vlucht |
| Fol 5v, pag. 13 | Buhrenschilt |
| Fol 6, pag 14 | |
| Fol 6v, pag 15 | Rehnschildt (Frauenstadt) Lange zin over kolonel Düker |
| Fol 7, pag 16 | Voortgezette zin over Düker. Pinsk |
| Fol 7v. pag 17 | Jacob Sperling. Prins van Wirtemburg. Meijerfeldt |
| Fol 8, pag 18 | Prins van Wirtemburg. |
| Fol 8v, pag 19 | |
| Fol 9, pag 20 | |
| Fol 9v, pag 21 | |
| Fol 9½, pag 22 |
Zabirs |
| Fol 9½v, pag 23 |
Adlerfeld, Pinsk |
| Fol 10, pag 24 | Meijerfeldt, Stenbock, Taube, Munchhausen |
| Fol 10v, pag 25 | x |
1. Augustyn Michał Stefan Radziejowski (1645-1705), aartsbisschop van Gnesen (Gniezno) en kardinaal-primaat van de Rooms-Katholieke Kerk van het Koninkrijk Polen. Hij had de keurvorst August van Saksen wel als koning afgezworen, maar wilde Stanislaus niet kronen omdat zijn verkiezing tot koning volgens hem illegaal was verlopen.
2. Konstanty Jozéf Zieliński (1646-1709), aartsbisschop van Lemberg (Lwow). Enkele dagen na de kroning van Stanilaus overleed Radziejowski en volgde hij hem op als kardinaal-primaat van de Rooms-Katholieke Kerk van het Koninkrijk Polen.
3. Vreemde overgang van pag. 7 naar pag. 8, misschien een verkeerde plaats vanwege het ontbrekende bladnummer.
4. De schrijver gaat verder met een tekstblok dat hij nummer 2) geeft. Hij geeft de instructie dat het daarna volgende tekstblok met nummer 1) hier eerst moet komen. Het tekstblok met het nummer 3) volgt als laatste. In de vertaling is de gewenste volgorde doorgevoerd.