Gyllenkrook

Axel Gyllenkrook, “Relationer från Karl XII:s Krig”, Stockholm 1913. 

MEIJERFELT, JOHAN AUGUST. F. 1664, generalmajor 1704, general 1711, kgl. råd 1713, död 1749. Sid. 58, 59, 60, 100, 103, 109.

Pag. 58

Därhos sade: Om Konungen resolverar gå till Severien, så tror jag, att ryssarna ej lära drista sig att bränna, som de nu göra ; utan lära då cossackerne hålla med oss. J. s., att jag ej kan det veta eller försäkra utan förmodar, att de ej lära låta bränna sitt land i fall det marchen dit gingo. H. E. s., att han ville sända till fältmarsskalken bud, på det de kunde följas åt till H: M., sade ock, att hans svåger Meijerfelt lär ej vara nögd, om H. M. resols verar gå till Severien, ty han har velat ha sin fru till sig, och min svärfader har ock skrifvit mig till och begärt, att det kunde ske. J. s.; E. E. lär discourera och råda H. M. som nyttigast och bäst är. Grefven frågade mig, om någor annor utväg vore, än desse tre vägar, I mig sagt. J. s., att jag inga andra vägar vet än desse. Gr. s.: Konungen får nu välja, hvilken han åstundar. Alltså gick jag ifrån grefven.

Därhos zei: Als de koning besluit naar Severië te gaan, geloof ik dat de Russen niet zullen durven branden, zoals ze nu doen; maar de Kozakken zullen dan leren het met ons eens te zijn. J.s., dat kan ik niet weten of verzekeren, maar neem aan dat ze hun land niet zullen laten verbranden voor het geval de mars daarheen zou gaan. Z.E.s., dat hij veldmaarschalk  wilde laten weten dat ze gevolgd konden worden naar Z.M. zei ook dat zijn zwager Meijerfelt niet tevreden zou zijn als Z.M. besloot naar Severië te gaan, want hij heeft gewild zijn vrouw aan hem, en mijn schoonvader heeft mij ook geschreven en gevraagd of het mocht gebeuren. J.s E.E. leert Z.M. te ontmoedigen en te adviseren zoals het nuttigst en het beste is. De graaf vroeg me of er nog andere uitwegen waren dan deze drie manieren, vertelde je me. J.s. dat ik geen andere manieren ken dan deze. Gr.s. De koning mag nu kiezen welke hij wenst. Dus verliet ik de graven.

Pag. 59

När jag nu inkom, voro grefve Piper och fältmarskalken samt general major Meijerfelt hos H. M., som viste sig mycket förnöjd och nådig emot mig och tog mig vid armen samt förde mig till sitt bord, därest grefve Piper satt ochskref. Gref- ven sade till mig i Konungens presence, det H. M. resolverat gå till Severien, och bad mig gifva honom uppsats på general Lejonhufvuds marche till Staradubb. Jag frågade, hvarest general Leijonhufvud vore. H. E. svarade, att han än ingen visshet hade, hvar han vore, men till staden Sklow skall han komma.

Toen ik binnenkwam waren graaf Piper en de veldmaarschalk met generaal-majoor Meijerfelt bij Z.M., die zich zeer verheugd en genadig jegens mij betoonde, mij bij de arm nam en mij naar zijn tafel leidde, waarop graaf Piper ging zitten en schreef . De graaf vertelde me in aanwezigheid van de koning dat Z.M. besloten had naar Severië te gaan en vroeg me hem een ​​verhandeling te geven over de mars van generaal Lejonhufvud naar Staradubb. Ik vroeg waar generaal Leijonhufvud vandaan kwam. Z.E. antwoordde dat hij nog steeds geen zekerheid had waar hij zou zijn, maar dat hij naar de stad Sklow zal komen.

Pag. 60

H. M. befalte mig nämnda den, man skulle taga till detta commando. Jag svarade och excurerade, att jag intet annat kan göra, än uppräkna den ena efter den andra. H. M. befalte mig det göra. Alltså nämnde jag general major Sparre. Men H. M. svarade: Han skrifver och raisonerar så mycket i sina bref, man kan intet svara honom på allt. Jag nämnde därpå general major Roos; men H. M. sade nej. Derpå nämnde jag general major Meijerfelt. H. M. svarade sammaledes nej.

Z.M. beval me die dag, dat men naar dit commando moest gaan. Ik antwoordde en legde uit dat ik niets anders kan doen dan de een na de ander oproepen. Z.M. beval me om dat te doen. Dus noemde ik generaal-majoor Sparre. Maar Z.M. antwoordde: Hij schrijft en redeneert zoveel in zijn brieven, dat men hem niet overal op kan antwoorden. Ik noemde toen generaal-majoor Roos; maar Z.M. zei nee. Toen noemde ik Generaal Majoor Meijerfelt. Z.M. antwoordde ook weer nee.

Pag. 100

Samma natt om morgonen, som detta fiendens företagande skedde, låto de ock fatta post med några tusende dragoner på deras högra vid en by Pietrufka, därest jag efter H. M:ts vilja assignerade gen. maj. Mejerfeldts regemente att taga stånd och bevaka den dammen, som där var öfver Worskla strömmen, ifrån hvilken by general majos: rens regemente var bortgånget till en annan ort. Vid denna ofvannämnda by fattade fienden post och sig retrancherade på deras vänster. !/4 mil ifrån högqvarteret gjorde de samma dagen faux attaque med några deras cavallerie esquadroner och cossacker.

Dezelfde nacht in de ochtend dat deze onderneming van de vijand plaatsvond, hadden ze ook een post ingenomen met een paar duizend dragonders aan hun rechterkant in een dorp van Pietrufka, waarop ik volgens Z.M.’s wens gen. maj. Mejerfeldt’s regiment om stand te houden en de dam te bewaken die daar was over de Worskla-rivier, van welk dorp het regiment van de generaal-majoor naar een andere plaats was vertrokken. Bij dit bovengenoemde dorp nam de vijand post en verschanste zich links van hen. 1/4 mijl van het hoofdkwartier voerden ze diezelfde dag een nepaanval uit met enkele van hun cavalerie-squadrons en Kozakken.

Pag. 103

När mörkningen kom, gick jag med gen. maj. Stackelberg med alla arbetare och infanterie betäckningen efter orderne förut, och gick detta arbete så fort, att för dagen var mäst allt färdigt, då detta blef väl besatt med folk. De öfriga i skos gen retirerade sig till sin ort, där de om dagen stodo. Fiens den, när dager blef, fick se detta retranchement, begynte ifrån alla batterierne och dess infanterie skjuta allt de kunde, men gjorde ringa skada. Så snart jordsäckarne voro uppsatta af detta vårt retranchement, begynte våra att skjuta på deras arbetare, så snart de någon skantskorg uppsatte, hvarigenom hela den dagen litet avancerades, emedan deras arbetare blefvo mäst ihjälskutne. Natten härpå var fienden hel tyst, utan hördes att de drogo stycken, men emot morgonstunden var hel tyst, så att då dagen blef klar, syntes ingen mer där, utan voro alla borta med hela arméen till Pietrufka och där stodo i läger. På hvars ordres gen. maj. Mejerfeldt hade gått med sitt regemente från detta passet, och att passagen ej blifvit sedermera bevakad, vet jag ej.

Toen de duisternis kwam, ging ik met gen. maj. Stackelberg met alle arbeiders en infanterie gedekt volgens de eerdere orders, en dit werk ging zo snel dat voor die dag bijna alles klaar was, terwijl het druk was met mensen. De anderen trokken zich terug op hun plek, waar ze overdag stonden. Toen de vijand deze verschansingen zag, begon de vijand vanuit alle batterijen en zijn infanterie te vuren wat ze konden, maar richtte weinig schade aan. Zodra de grondzakken waren opgezet door deze verschansing van ons, begonnen onze mannen op hun werklieden te schieten, zodra ze een kantwerkmand hadden opgezet, waardoor er die hele dag weinig vooruitgang werd geboekt, omdat hun werklieden meestal werden gedood. De volgende nacht was de vijand helemaal stil, maar men hoorde dat ze zich terugtrokken, maar tegen de ochtend was het helemaal stil, zodat toen de dag voorbij was niemand daar meer te zien was, maar ze waren allemaal weg met het hele leger naar Pietrufka en sloegen daar hun kamp op. Op onze orders was gen. maj. Mejerfeldt met zijn regiment uit deze pas vertrokken en of de doorgang daarna niet meer werd bewaakt weet ik niet.

Pag. 109

Af denna relation kan nu hvar rättsinter man själf se och döma, det jag all flit och möda har användt på den tiden redan, när H. M. var i Saxen, Polen, sist i Lithauen, i stäs derne Smorgonien och Radoskewitz 1:0 att hindra det, att H. M. ej skulle fördjupa sig för långt uti fiendens land, utan gå den vägen åt Pleskow att kunna hålla sig utmed sitt land och fienden därur fördrifva samt sedan söka intaga Novogården och Pleskow. 2:0. Sedan denne Pleskowska dessein var abandonerad, att H. M. med inrådande af deras exellen:cer Piper, fältmarskalken och gen. major Mejerfeldt resolve: rat gå till Severien, har jag all flit gjort hos H. M. så ock hos deras excellencer, att Konungen ej skulle abandonera general Lejonhufvuds armée, förrän den vore uti säkerhet att kunna marchera efter ordres till Staradubb och där fatta post. Generalmajor Lagercronas felande af vägen har jag med all flit velat hindra och påmint, det hans fel kunde redresses ras, om han allenast finge ordres af Konungen fatta post i Staradubb, men allt är mig blifvit afslagit. Sedan nu H. M:ts dessein i allt slog felt, har jag 3:tio bedt H. M. och deras excellencer att råda och söka arméens conservation

Over de weldenkendheid van dit relaas kan ieder voor zichzelf zien en beoordelen, heb ik alle ijver en moeite al gebruikt in die tijd, toen Z.M. in Saksen, Polen en als laatste in Litouwen was, in de steden Smorgonië en Radoskewitz 1:0 om te voorkomen dat Z.M. niet te ver in het land van de vijand zou graven, maar die kant op zou gaan zodat Pleskow zijn land zou kunnen behouden en de vijand eruit zou kunnen verdrijven en dan zou proberen Novogarden en Pleskow in te nemen . 2:0. Aangezien dit Pleskow doel werd verlaten, heeft Z.M. met het advies van hunne excellenties Piper, de veldmaarschalk en gen. majoor Mejerfeldt besloten om naar Severië te gaan, ik heb er bij Z.M. en ook bij hun excellenties alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat de koning het leger van generaal Lejonhufvud niet in de steek zou laten totdat het veilig was om te kunnen marcheren zoals bevolen naar Staradubb en daar post te nemen. Ik heb met al mijn macht geprobeerd te voorkomen dat generaal-majoor Lagercrona van de weg afdwaalde en herinnerde hem eraan dat zijn fout kon worden hersteld als hij maar door de koning werd bevolen post in Staradubb te nemen, maar alles is mij geweigerd. Aangezien Z.M.’s besluit nu in alles verkeerd is gegaan, heb ik 3:0 Z.M. en hun excellenties gevraagd om te adviseren en te streven naar het behoud van het leger