Ruth de Jongh, Gouda, ruthdejongh@gmail.com
CH-778
Gouda, 26 januari 2023
Beste Hugo,
Graag neem ik je mee in een activiteit waarin ik sinds mijn stoppen met werken( ja ja, pensionado’s nu hier beiden) gepassioneerd mee bezig ben en: waar ik een link tegenkwam met onze voorvaderen von Meijenfeldt. Het verhaal waar het om gaat speelt zich af begin 1700.
Ik ben Ruth de Jongh, echtgenote van Cor von Meijenfeldt (Gouda).
Bij de Hovo Amsterdam volg ik een collegecyclus 1000 jaar Russisch – Nederlandse betrekkingen, en wel aan de hand van getuigenissen. Ik ga daar samen met een vriendin heen. Haar overgrootmoeder is Russische, met voorvaderen een paar generaties daarvoor in Pruisen. Haar grootmoeder ontmoet in ca eind 19e eeuw haar grootvader in st Petersburg. Hij is een Nederlands ondernemer, groot geworden in de houthandel in Rusland. Vlak voor de revolutie vlucht dit stel met de inmiddels geboren en 5 jaar oude moeder van Janine naar Nederland. De rest van de familie echter blijft in Rusland, sommigen ook weer in pruisen. En er ontstaat een gigantische briefwisseling tussen al deze familieleden. Deels in het Russisch, deels in het oud Duits, kortom: vele getuigenissen over de tijd van toen. Komend college zijn we aan deze tijd toe en zal veel samenvallen van collegestof en haar eigen verhalen.
Terug naar ons. De collegereeks begon al vroeger in de tijd en de vele veldslagen tussen de Zweden en de Russen, waaronder tsaar Peter komen uitgebreid aan de orde. De kracht van de Zweden is aanvankelijk natuurlijk gigantisch. Dit dankzij het top leger dat zij hebben( zoals ook jij schrijft in de fam kroniek, juist ook offensief), en de Russen hebben het nakijken. Tot- mede dankzij de Hollandse ondernemers die niet te beroerd zijn ook het leger van de tsaar te helpen versterken met wapentuig, overbrengen vakmanschap e.d.) tsaar Peter eindelijk de Baltische Staten in kan lijven. Gezien dit grote succes heeft het hoogste college van het land hem de titel Peter de Grote gegeven( wist jij dat?).
En wat zegt Cor: Ruth, wie heeft die legers van Zweden aangevoerd?.. eerst in voorspoed, en later toch ook in tegenspoed bij het verlies van de Baltische Staten?:Natuurlijk, de Von Meijerfeldts
En hiermee kom ik op jouw terrein. Met veel interesse buig ik me opnieuw over jouw stof. Mijn medecursisten heb ik al op smakelijke en informatieve verhalen getrakteerd, met uiteraard alle credits voor jou…,….
Hoe leuk is dit!
Ook buigen Janine en ik ons over de vraag of de voorvaderen nu elkaars opponenten waren, of misschien toch ook wel naast elkaar hebben gestaan. Want al die landsgrenzen en verschuivingen: het vraagt heel wat van ons brein om dit alles te duiden. Maar echt heel erg leuk.
Dit wilde ik je graag meegeven, vanuit de idee dat je het vast ook leuk vindt te weten dat je boeken nu opnieuw goed bestudeerd worden! En: nog meer dan eerder gaan leven!
Heel hartelijke groet.
ook namens Cor,
Ruth
Bilthoven, 26 januari 2023
Beste Ruth,
Wat een leuke brief met mooie inhoud.
Ik wist natuurlijk van je bestaan, al was het maar omdat ik met je zus lang geleden bij de directie Bodem bij het Ministerie van VROM heb gewerkt.
Door een tip van Cor heb ik alle digitale en papieren huwelijksdetails van Verali gekregen. Dat was een mooie verrassing.
Geweldig wat je allemaal schrijft over de driehoek Rusland-Zweden-Nederland. Het eerste deel van mijn boek heeft inmiddels een veel uitgebreider versie op de homepage, maar dat is vast geen nieuws voor je.
De familie van je vriendin komt oorspronkelijk uit Pruisen, de onze iets westelijker. Beiden maakten een trek naar het oosten en kwamen uiteindelijk in de Baltische gebieden uit. Peter de Grote stichtte Sint Petersburg in het net op de Zweden veroverde Baltische Ingermanland. De natiestaat is als begrip pas na Napoleon ontstaan, dus het klopt dat mensen toen niet met vochtige ogen en een hand op het hart naar een vlag keken en naar een hymne luisterden. Je had een vreemde landheer die je beschermde in ruil voor een deel van je oogst, belastingen en deelname aan veldtochten. Bij onze voorouders was die landheer eerst de Landmeester van de Duitse Orde in Lijfland en toen die ophield te bestaan koos de ridderschap voor de koning van Zweden tegen grootvorst Iwan de Verschrikkelijke. De plaatselijke bevolking zag onze voorouders niet als Lijflanders maar als Duits-Baltische toplaag en de Zweden zagen hen tot het einde in 1800 juist als Lijflanders en niet als echte Zweden: in 1710 legde Stockholm zich neer bij het verlies van Liifland behalve J.A. von Meijerfeldt; de familie sprak en schreef onderling Duits en had een voorkeur voor Duitse landgoederen (Nehringen en Medrow in Pommeren).
Getalsmatig waren de Zweedse troepen veruit in de minderheid tegenover de Russen, maar Gustaaf Adolf had destijds zijn gevechtstechnieken (marcheren, salvo’s schieten, cavalerie) van onze prins Maurits geleerd, toen de beroemdste veldheer van Europa. De opvolgende Zweedse koningen bleven daarmee lang succesvol, tot inderdaad Peter de Grote aantoonde dat hij het nog beter kon (met twee negatieve puntjes: verschroeide aarde en eindeloos kanonnenvoer). Op school leerde ik dat hij in Nederland allerlei beroepen had geleerd. Dat de oorlogvoering ook weer door Nederlanders is bijgebracht wist ik niet. Zowel de Zweden (ijzerhandelaar De Geer) als de Russen hadden dus oorlogssuccessen dankzij Nederlanders. De Amsterdamse handelaars waren zelfs zo op winst belust, dat ze eerder tegen het Twaalfjarig Bestand met Spanje waren, mede omdat ze de vijand kanonnen verkochten.
Het klopt dat de drie broers Von Meijerfeldt vanaf de plotselinge inval van Peter de Grote in Lijfland tot de Vrede van Nystadt in 1721 tegenover de Russen stonden. De oudste stierf tijdens de beslissende slag in Oekraïne (Poltava, 27 juni 1709) en de middelste ging na die slag voor Karel XII bemiddelen, werd gevangen genomen en na een maand vrijgelaten. Alleen de jongste was een paar jaar eerder in dienst van de Duitse Keizer getreden.
Ik merk dat ik niet kan stoppen en het meeste op de website is te vinden. Mochten jullie op een gegeven moment geïnteresseerd zijn in meer informatie, dan is het misschien leuk om elkaar eens te ontmoeten. Jullie (ook Cor trouwens) zijn welkom in mijn kleine museum in Bilthoven, maar ik kom ook graag naar Gouda.
Hartelijke groeten,
Hugo
Gouda, 28 januari 2023
Beste Hugo,
Dank je wel voor ook weer omgekeerd jouw prachtige reactie! Wat een wereld hè?! Ik ben me meer en meer zo bewust hoe uniek het is dat wij zelf in onze generatie in volledige vrijheid en vrede hebben kunnen leven. Zeker ook als je vroeger tijden erbij pakt, de vele oorlogen, veldslagen, verwikkelingen, soms bijna to much om snel te overzien. Trouwens, over ons land gesproken nog een leuke annecdote van de Russen:
Ene Russische officier, Bestoezjev, verbleef in 1815 in de Nederlanden. Hij was buitengewoon onder de indruk van wat hij hier aantrof, en onder andere de democratie, de vrijheid van denken, het effect hiervan op de mens, onze ziekenhuizen, bibliotheken, de glorie, de harde werkers met mooie resultaten…… en beschreef dit werkelijk prachtig in interessante en goed lezende dagboeken. nou ja, hij kwam terug in Rusland met de wens deze Vibe van vrijheid en democratie ook in Rusland te incorporeren. Hij stond nogal dicht bij de tsaar en zijn hovelingen, maar na zachte hand – die niet werkte bij de tsaar- kregen we de dekabristen, die een revolutie tbc dit doel probeerden die helaas teneergeslagen werden door de legers van de tsaar. Deze bestoezjev was een van de leiders van( het gedachtengoed en actie van) de dekabristen. Natuurlijk werd hij gevangen genomen en later naar Siberië gestuurd. Zijn talent om de geschiedenis goed te kunnen duiden en ook nog een in schrift weergeven, heeft hem mogelijk geholpen in deze vreselijke tijd. En: ik kan je zijn boekwerken ten zeerste aanbevelen. Die man schreef pracht over ook de Nederlanden. Hij had overigens ook een interessante kijk op de teloorgang van de Nederlandse rijkdom van toen, en een bijzondere rol van de Britten!
Nu ben ik niet meer te stuiten, ik stop en kom terug bij je brief. Mooie toelichting op hoe de voorzaten van toen de verbinding gehad hebben. We nemen het mee, en Hugo, dank voor je aanbod elkaar te ontmoeten. Het lijkt ons heel erg leuk, eerst nog even een aantal zaken voor onszelf nader uitwerken, en dan komen we graag weer bij je terug!
Heel hartelijke groet,
ook namens Cor,
Ruth