Tigerstedt

Op dezelfde dag dat de akte van confederatie werd opgesteld, 12 augustus, arriveerde de luitenant-generaal die door de koning in Armfelts plaats was aangesteld als commandant van de troepen, graaf Meijerfelt, in het kamp, ​​zonder te weten wat er nu in Anjala gebeurde. Welnu, verschillende officieren, waarschijnlijk Klick en gelijkgestemden, drongen erop aan dat Armfelt het commando niet zou opgeven, maar zo’n onbeschaamdheid tegen de bevelen van de vorst was openlijke rebellie geweest, en de hoofden wilden niet te ver gaan. Op 13 augustus nam Meijerfelt dan ook ongehinderd het commando over. Maar zijn situatie was moeilijk en delicaat, en hij moest met de grootste omzichtigheid en voorzichtigheid te werk gaan. Van de hoge officieren werd hij met de grootste hoffelijkheid behandeld, maar ze verklaarden ook dat ze niet zouden gehoorzamen als hij wilde dat ze de grens over zouden gaan en aanvallend zouden optreden: daarentegen beloofden ze “unaniem met hand en tand” de grens te verdedigen, waarbij “hun laatste druppel bloed niet zou gespaard zou worden. 3) Wat zulke beloften en charmes in het levende werk betekenden, is gemakkelijk in te zien, aangezien degenen die ze maakten de overtuiging hadden dat elke eis tot vervulling nooit ter discussie zou komen te staan.
De aanwezigheid van Meijerfelt stond de vorming en uitbreiding van het verbond niet in de weg. Nadat de regiments- en korpscommandanten zelf hadden getekend, haalden ze individueel hun naaste ondergeschikten over om hetzelfde te doen, zonder daarbij op bijzondere moeilijkheden te stuiten.

De belangrijkste reden hiervoor was dat majoor H.H. Gripenberg, die van Leijonstedt, die zijn standplaats in Keltis had, werd gestuurd om de confederatieakte “ter ondertekening van alle Tavastehus-regimenten” van Anjala op te halen, en op zijn reis werd hij bezocht door generaal Meijerfelt, die hem adviseerde niet te tekenen en eiste dat hij zijn kameraden zou waarschuwen voor een dergelijke stap tegen de loyaliteit en gehoorzaamheid die men als onderdaan aan zijn koning, vechtend verschuldigd is.

2) Meijerfelts bref finnes bilagdt råds-prot. för den 2 sept. 1788.

Het verzamelen van handtekeningen duurde iets meer dan een week. Op 22 augustus kon Meijerfelt de koning mededelen dat alle agitatie in dit opzicht was opgehouden en dat orde en gehoorzaamheid volledig van kracht leken. 2)

2) De brief van Meijerfelt is bij de raadsnotulen gevoegd van 2 september 1788.

4) “Ik wou dat dit bericht aan de keizerin was uitgesteld tot mijn aankomst en ik geloof dat ik vrijmoedig vooruit kan gaan, dat het nooit zou zijn geweest, ik geloof zelfs dat ik eraan kan toevoegen dat we er spijt van hebben, hoewel het moeilijk is om het erover eens te zijn hardop“, schrijft Meijerfelt aan de koning op 22 augustus.

Aan de overkant van de rivier werd de terugkeerder uit Rusland vergezeld door gerechtsraadslid Glayhills, die terugkeerde nadat hij majoor Jägerhorm had vergezeld naar de vertrekken van Leijonhufvud, waar Jägerhom de hele dag verbleef, omdat hij Meijerfelt, die in Ummeljoki werd verwacht, wilde vermijden.
Diezelfde dag ging Jägerhom ’s avonds naar Anjala, waar echter de meest verontrustende geruchten over de bedoelingen van de Russische regering met Finland de ronde deden. 2)
2) Toen Finland onafhankelijk werd, stemde zij [de keizerin] er waarschijnlijk mee in om Fredrikshamn, Willmanstrand en Nyslott terug te geven; eveneens in het geval dat het verenigd zou worden met Zweden, maar dan zou gegarandeerd zijn dat er in eeuwige tijden geen oorlog zou ontstaan ​​met Rusland, tenzij Finland zelf ermee instemde*. Meijerfelt aan de koning, Anjala op 22 Angusti.

Bij de eerste verrassing lijkt de afzender van het briefje zich te schamen om toe te geven dat er een schriftelijke reactie uit Rusland is binnengekomen. Anders kunnen we, aangezien we moeten aannemen dat de brief van de Russische regering voor het eerst aan generaal Armfelt is gecommuniceerd, het gedrag van genoemde generaal niet verklaren toen hij Meijerfelt op 24 augustus bezocht en hem informeerde over de terugkeer van Jägerhorn. Armfelt, wiens informatie verder zeer onnauwkeurig was, verzekerde dat niets schriftelijk, alleen een ongemakkelijke boodschap van Russische zijde via Jägerhorn de confederatie bereikte: de onafhankelijkheid van Finland, waaraan de bondgenoten ook nooit zouden deelnemen, was niet aangetast; De keizerin wenste vrede, maar wilde daar alleen onderhandelen met de landgoedbezitters. Na Armfelt verscheen ook Jägerhorn bij Meijerfelt. Ondanks alle vriendschapsgaranties die hij van zijn ondergeschikten had gekregen, was hij in werkelijkheid zo machteloos dat hij zich genoodzaakt voelde Jägerhorn te bejegen als krijgsgevangene die op voorwaarden naar huis was teruggekeerd. Jägerhorn verklaarde – zo beweert hij – dat er absoluut geen sprake was van de onafhankelijkheid van Finland en dat zelfs de keizerin daar geen aanspraak op maakte. Meijerfelt ging ervan uit dat Sprengtporten zich op dezelfde manier uitdrukte, en meende te kunnen aannemen dat het onredelijke idee van onafhankelijkheid was opgegeven, te meer daar de meeste officieren, zelfs de chefs, er gruwelijk tegen tekeer gingen en verzekerden dat ze dat wel zouden doen. liever alles riskeren. 1) In tegenstelling tot de mening van Sprengtporten, vergiste Meijerfelt, die daar zsnel achter zou komen zich echter volledig. Na de terugkeer van Jägerhom duurde het niet lang of Sprengtporten verscheen ook op Kymmene.

1) »Lorsque je me recriois sur cette independence tant pronée, il [Jägerhorn] me juroit qa’il n’en etoit nnllement question et qoe méme Tlmpe- ratrice ne la demandoit pas. M:r de Sprengtporten doit avoir dit la méioe chose, et il se peut donc fort bien qu’on laisse tomber cette idée baroqoe. (Fautant plns qne la plupart des Off:rs d’ici et méme les Gieffs pestent fn- riensement contre et protestent de platot risqner tontc (Meijerfelt till konugen, Anjala den 26 augusti 1788.) — Jfr M. Milmanen, Anjala-förbundet, s. 116, 117 n.

Sprengtporten begon het gesprek door te bevestigen dat Jägerhom zijn missie correct had uitgevoerd en dat de keizerin het briefje zeer hoffelijk aannam. Op de hoogte van de verandering in het opperbevel in Anjala, verklaarde Sprengtporten dat Meijerfelt inderdaad een “honnete homme” was, maar dat het leger meer vertrouwen zou moeten hebben in Armfelt en zich daarom tegen Meijerfelt zou verzetten; in het geval dat Gustaf Armfelt met de Zweedse troepen wilde dwingen het commando op te geven, verzekerde Sprengporten dat hij en de krijgers die onder hem stonden,

1) Toen ik het uitschreeuwde over deze onafhankelijkheid waar zo veel voor gepleit werd, zwoer hij [Jägerhorn] me dat er geen sprake van was en dat zelfs de keizerin er niet om vroeg. De heer Sprengtporten moet het verkeerde hebben gezegd, en dus kan het heel goed zijn dat dit barokke idee wordt geschrapt. (Zoveel als de meeste Off:rs hier en zelfs de Gieffs vloeken ertegen en protesteren om alles te riskeren (Meijerfelt aan de konug, Anjala den 26 augustus 1788.) Vergelijk M. Milmanen, Anjala-förbundet, s.116, 117 n.

Rein neemt ook aan dat Leijonhufvud de missie heeft voltooid 2), maar verschillende omstandigheden pleiten daartegen, voornamelijk de verklaring van generaal Armfelt dat hij er alleen betrouwbare kennis van kreeg via het gedrukte protocol van de krijgsraad, dat er echt een gesprek tussen Sprengtporten en Leijonhufvud heeft plaatsgevonden 3) . Aan de andere kant lijkt Leijonhufvud generaal Meijerfelt alles te hebben verteld. Nadat Sprengtporten was gescheiden van Leijonhufvud, zocht hij een ontmoeting met generaal Armfelt. Hij liet daarom een ​​adjudant, die Meijerfelt om de een of andere reden over de grens stuurde, Armfelt begroeten en een 1/4 uur gesprek voeren; toen Armfelt niet antwoordde, arriveerde er kort daarna een kaartje met onbekende middelen, met een verzoek om hetzelfde, met een belofte van de kant van de Sprengtporten om op Armfelt’s voorwaardelijke vrijlating te verschijnen aan de Zweedse kant, toen Armfelt beloofde hem te ontmoeten in Ummeljoki.

Kolonel Graaf Leijonstedt wilde het vertrouwen krijgen om de documenten van de bondgenoten aan de koning te overhandigen, maar deze, die vreesden dat hij hun zaak zou verergeren door zijn felle en uitdagende humeur, bogen voor zijn diepe woede 1) zijn aanbod en lieten de taak aan luitenant-kolonel baron Leijonhufvud, die sowieso naar de koning zou gaan, omdat Meijerfelt hem beval aan de vorst verslag uit te brengen over de ontmoeting met Sprengtporten. 2) Leijonhufvud verliet Anjala op 25 augustus v.m. naar Lovisa, waar de koning nu was, op weg naar huis naar Zweden. Want de oorlogsverklaring van de Denen, waarop de koning ongeduldig had gewacht, was eindelijk gebeurd, en Gustaf kon zich nu zonder oneer uit het opstandige leger verwijderen om zich naar de verdediging van Zweden te haasten.

Half oktober wilde hij ( = ritmeester Elméen) terug op Zweedse bodem, maar toen vertelde Meijerfelt hem dat hij gearresteerd zou worden als hij zich over de grens waagde: als hij zonder schuld was, zou hij de vertrekbrief van de koning moeten krijgen. Elméen slaagde erin op Russisch grondgebied te blijven en bleef vervolgens in ieder geval tot april 1789 aan de grens, waar hij door Sprengtporten werd gebruikt om nieuws van Zweedse zijde te spioneren. Sprengtporten noemt hem een ​​»homme d’esprit et de coeur«; hij haatte de koning en wierp hem beledigingen toe, maar dit weerhield hem er niet van om met een scherp oog het verloop van de divisies te observeren. 1)

Meijerfelt was aanwezig toen Armfelt de brief van Sprengtporten ontving en had, volgens zijn eigen verhaal, invloed op de reactie van de Zweedse generaal. Deze was niet gedateerd maar geschreven op 27 of 28 augustus, was vrij kort

Daartoe probeerde hij te werken door middel van brieven en in persoonlijke ontmoetingen. De verbinding tussen hem en de geallieerden werd in stand gehouden, zonder dat Meijerfelt dit in veel opzichten kon voorkomen: een houtzager Noberg, die aan het begin van de oorlog van Zweedse zijde overging naar Viiala, richting Ummeljoki, werd door Leijonhufvud  vaak gebruikt als tussenpersoon

“M:r Asp – – – krijgt de opdracht om aan Uwe Majesteit de Kopie te bezorgen van een Correspondentie die is ingevoerd tussen M:r Gen: Armfelt en M. Sprengtporten, wat in ieder geval bewijst dat het idee van Finse onafhankelijkheid volledig buiten spel staat. Het bijgevoegde antwoord van M:r Armfelt (die enkele ideeën kon verspreiden die ik hem influisterde) bewijst in ieder geval het gevoel dat hij en zijn vrienden in dit opzicht hebben.” Meijerfelt tot Gustaf III, Anjala 28 augustus 1788. {ColL MSS. Regis Gustavi III, vol. 47 keer, Uppsala Universitets Bibliotek.

Krapovitsky tijdens 12 [23] augustus. — Op 13 februari stuurde Platen Meijerfelt een onderschept stukje papier, waarop stond: “H. Generaals- Staf- opper en onder officieren en  gemeen volk, kom hierheen, dus de gastheren bij het vinden van beschermingsonderhoud en geld totdat God vrede geeft«. Generale Staf Archief in Stockholm nr. 381, 14.)

Dit kaartje was geadresseerd »Aan de officier van dienst Baron« (Leijonhufvud) en kwam via hem in handen van Meijerfelt. Op 3 september om 7 uur ’s ochtends arriveerde een kleine jongen van Russische zijde met een brief aan generaal Armfelt van Sprengtporten, die aankondigde dat het bezoek van de grootvorst aan Mömmälä om 11 uur zou plaatsvinden, waarbij een ontmoeting met Armfelt prettig zou zijn voor zowel de grootvorst als Sprengtporten. Ook dit schrijven kwam door een vergissing bij Meijerfelt terecht. Diezelfde dag kwam er tegen het middaguur een Russische officier aan bij Meijerfelt; die berichtte dat de grootvorst met meerdere generaals in Mömmälä was en dichter bij de Zweedse posten wilde komen om de omgeving te kunnen zien: telkens benadrukte de officier de wens van de grootvorst om de generaal te zien. Meijerfelt antwoordde dat hij van zijn kant, hoe graag hij ook wilde, niet zijn opwachting bij de grootvorst kon maken ten gevolge van de actuele situatie: hij zou vrij zijn om helemaal naar de Zweedse voorposten te gaan: hij zou een ontmoeting hebben met alle eer die hem toekwam aan zijn rang en zijn persoon. Meijerfelt stelde zelf officieren van lagere rangen aan om de grootvorst en zijn gevolg, waartoe ook de Sprengtporten behoorden, te begeleiden. De grootvorst was zo blij met de aandacht die hij kreeg, dat hij de volgende dag via Sprengtporten 1) Meijerfelt liet bedanken voor de “nobele en oprechte” behandeling die hij van de generaal kreeg. Op 5 september arriveerde er een nieuwe brief van Sprengtporten aan Meijerfelt, met informatie dat de grootvorst generaal Bauer, die het bevel voerde over de Russische troepen in Mömmälä, had opgedragen om Meijerfelts dankbaarheid jegens de grootvorst verder te betuigen. Meijerfelt zag in dat hij een ontmoeting met de Russische officieren niet langer kon vermijden en liet 5 of 6 van de Anjalammannen, waaronder Hästesko, v. Otter en Stackelberg, de Russische voorposten bezoeken, en ging zelf vergezeld van generaal Kaulbars en anderen senior officieren. Bij de eerste Russische post ontmoette hij Sprengtporten, gekleed in volledig Russisch generaalsuniform, met het zwaardsorde op de borst. Sprengtporten stelde Meijerfelt voor aan generaal Bauer, die de opdracht van de grootvorst vervulde, en zijn eigen zoon, die samen met andere jonge Russische officieren ook aanwezig was. Meijerfelt vermaakte zich zoveel mogelijk met de Russische officieren om niet met Sprengtporten te hoeven praten. 2) Deze maakte grove grappen met Hästesko en kreeg bittere waarheden van Kaulbars. 1) Na een tijdje keerde Meijerfelt terug en nam alle officieren onder zijn bevel mee, welke na zijn terugkeer in Anjala de »wellevendheid en hoffelijkheid«.
1) Sprengtporten aan Meijerfelt, Fredrikshamn 24 augustus (4 september) 1788. (Orig. in generalstabens arkiv i Stockholm, N:o818, 18.)
2) Meijerfelt aan Gustaaf III, Anjala 11 september 1788, Coll. MSS, Gust III, 47 fol.
1) Brückner, a. st., s. 733. —
2) Uittreksel uit Ekman’s dagboek, in generalstabens arkiv i Stockholm, N:o 549

1) Luitenant-generaals Posse, gr. Meijerfeldt, baron Siegroth, v. Platen, de general-majoors baron Kalbars, bar. C.G. Armfelt, de kolonels baron Pfeiff, gr. Hamilton, Montgomerie, bar. Klingspor, baron Strömfelt, bar. T. Otter, gr. Cronhelm, gr. Schwerin, bar. Stackelberg, Lilliehom, bar. Cederstrom, Hästeko, gr. Leijonstedt, gr. Wachtmeester, bar. Wrede, de luitenant-kolonels van Klercker, Axelson, bar. Roxendorff, Bergenstråle, majoors Jernfeltz en Fougberg. (Volgens »protocol gehouden in de krijgsraad in Lovisa op 18 september 1788«. — Kolonel Mss. B. Gustavi III. Vol. 47 fol. in de bibli van de Universiteit van Upsala.)

2) Luitenant-generaal gr. Meijerfeldt “beschouwde het verlaten van de Högfors positie als de enige en bijna zekere manier om tot wapenstilstand te komen, maar geloofde niettemin dat men, alvorens daartoe over te gaan, een ander soort zekerheid van wapenstilstand zou moeten en kunnen krijgen dan tot dusverre is geprobeerd”.