Ehrensvärd

Gustaf Johan Ehrensvärd, “Dagboksanteckningar förda vid Gustaf III:s hof”, Stockholm 1877-1878.

Baron G.J. Ehrensvärd (1746=1783) is neef van admiraal C.A. Ehrensvärd. Hij is kamerheer bij Gustaaf III, theaterdirecteur, diplomaat in Den Haag en Berlijn en schrijver van memoires over de periode 1776-1780.

Deel 1. Journal för åren 1776 och 1779 samt berättelse om Svenska theaterns uppkomst

Pag. 10

Journal förd under upvaktning vid höfvet på Drottningholm och Gripsholm
July-December 1779, Sid 225-458.

Den 8 juli – Franske ambassadören. Grefvinnorna Meijerfelt och Löwenhjelm 231

Journaal tijdens de wacht bij het Hof op Drottningholm en Gripsholm
Juli-december 1779, pagina’s 225-458.

8 juli. De Franse ambassadeur. Gravinnen Meijerfelt en Löwenhjelm 231

Pag. 15

Den 6 october. Grefvinnan Meijerfelt. Fröken Strokirch. Riksrådet Bielke 357

 

6 oktober. Gravin Meijerfelt. Jonkvrouw Strokirch. Rijksraad Bielke 357

Pag. 103

Franske ambassadören, grefve d’Usson unna händelserna förutse, sade strax , at han vid hofvet på ett eller ‘ annat sätt skulle bli antagen. Han är son til presidenten gref Horn och til en köpmansdotter ifrån Vesterbotten, som genom sica penningar blef gift först med en gref Leijonstedt och sen med gref Horn, och par derision i den stora societeten kallades för Piteå grefvinnan.
Fransyske ambassadeuren gref d’Usson kom äfven at göra sin upvaktning ; han kom ifrån Sundby, tilhörigt den vackra grefvinnan Meijerfelt, där gubben med mycken assiduité gör sin cour. Man finner fåfängt hos gref d’Usson den politesse, den artighet, den qvickhet och eld, som annars caracterisera fransyska nation. Hvarken hans figur eller lefnadssätt utmärka det samma. Man skulle snarare tro honom vara en butter holländare eller en berest tysk, än det han är. H. M. berättade honom på sin levée, at han ifrån Venedig hade fått bref af hertig Fredric, då han skrifvit, huru han där träffat storhertigen af Toscana, curfurstinnan af Sachsen och flere prinsar, hvaruppå denne med all butterhet svarade : ” Cela pourrait bien ressembler au soupe de candide à Venise, où les six rois se trou vèrent à unc auberge“. Detta oförståndiga svar tyckte han sjelf vara en stor artighet, och många admirerade det, efter det kom ifrån en fransysk ambassadeur. Men H. M. log icke däråt och lärer ej velat, at någon af dess ministrar vid ett främmande hof hazarderat en sådan propos.

De Franse ambassadeur, graaf d’Usson, die de gebeurtenissen niet voorzag, zei onmiddellijk dat hij op de een of andere manier aan het Hof zou worden toegelaten. Hij is de zoon van de President graaf Horn en van een koopmansdochter uit Westerbotten, die door zijn geld eerst was getrouwd met graaf Leijonstedt en vervolgens met graaf Horn, en door spot in de high society de gravin van Piteå heette. De Franse ambassadeur graaf d’Usson kwam ook zijn respect betuigen; hij kwam uit Sundby, behorend aan de mooie gravin Meijerfelt, die de oude man met grote vlijt het hof maakt. Tevergeefs vindt men in graaf d’Usson de beleefdheid, de voorkomendheid, de humor en het vuur, die anders de Franse natie karakteriseren. Noch zijn figuur, noch manier van leven onderscheiden hem. Je zou eerder denken dat hij een verbitterde Nederlander of een bereisde Duitser is dan hij was. Z.M. vertelde hem op zijn verheffing dat hij een brief uit Venetië had ontvangen van hertog Fredric, waarin hij schreef hoe hij daar de groothertog van Toscane, de keurvorstin van Saksen en verschillende prinsen had ontmoet, waarop hij met alle bitterheid antwoordde: “Het zou heel goed kunnen lijken op de soep van Candide in Venetië, waar de zes koningen zich in een herberg bevonden.” Zelf vond hij dit onredelijke antwoord een grote beleefdheid, en velen bewonderden het, aangezien het van een Franse ambassadeur kwam. Maar Z.M. glimlachte er niet bij en liet weten niet te wensen dat een van zijn ministers bij een buitenlands Hof een dergelijke propositie waagde.

Pag. 172

Riksrådet Carl Sparre, som i alla affairer vill sig in- blanda, ville äfven taga detta tilfälle i akt at ställa sig in hos hertig Carl och skaffa honom en entrevue med gref- vinnan Löwenhjelm; han kände fru Örnsköld och hennes tjenstaktighet, proponerade henne genast, om icke grefvin-‘ norna Löwenhjelm och Meijerfelt som voro vid Åkerö, endast fyra mil därifrån, kunde til middag bjudas, då entrevuen därstädes snarast kunde ske utan många vitnen. Han åtog sig at skrifva och bjuda. Fru Örnsköld, som var glad at äfven få ett tilfälle ställa sig in hos hertigen, samtyckte ganska gerna.

Rijksraad Carl Sparre, die zich graag met alle zaken bemoeit, wilde ook van de gelegenheid gebruik maken om hertog Karel te bezoeken en hem een gesprek met gravin Löwenhjelm te bezorgen; hij kende mevrouw Örnsköld en haar snelheid van dienstverlening, stelde haar onmiddellijk voor, zo niet gravin Löwenhjelm en Meijerfelt, die in Åkerö waren, slechts zes kilometer verderop, konden worden uitgenodigd voor een etentje, aangezien het gesprek daar zo snel mogelijk kon plaatsvinden zonder veel getuigen. Hij beloofde te schrijven en uit te nodigen. Mevrouw Örnsköld, die blij was dat ze ook de kans kreeg om zichzelf aan de hertog voor te stellen, stemde daar heel graag mee in.

Pag. 225 

Journal under min vakt ifrån den 1 juli 1779. 

Den 2 Juli, Fredag. Red bittida til Ulricsdal och under vägen besåg champ de bataille därstädes. Jag tog då emot vakten af grefve Oxenstierna.
Hans Maj:t sade mig, at en ny competitor med mig yppat sig til Holänska missionen, nemligen Löwenhjelm från Dresden, hvilken ville behålla sitt Saxiske tractamente, men endast byta station. Hans Maj:t fant proposition besynnerlig, efter han ej lärer veta at driffjädern därtil är, at crediten är all i Dresden; nu skall den sökas anstädes. Posten medbragte tidning, at Spanien förklarat England krig. Nya ämnen til politiske uträkningar. Den vackra grefvinnan Meijerfelt lemnade sin vakt. Hertiginnan med sitt hof reste til Stockholm, at där tils Måndagen förblifva. 

Journaal tijdens mijn wacht van 1 juli 1779.

2 juli, vrijdag. Reed gezadeld naar Ulricsdal en bezocht onderweg daar de champ de bataille. Ik ontving toen de wacht van graaf Oxenstierna. Z.M. vertelde me dat een nieuwe concurrent van mij zich bij de Nederlandse missie had aangesloten, namelijk Löwenhjelm uit Dresden, die zijn Saksische traktement wilde behouden, maar alleen van post wilde veranderen. Z.M. vond het voorstel vreemd, aangezien hij niet kreeg te horen wat de drijfveren waren, de het krediet allemaal in Dresden ligt; nu moet het goed worden uitgezocht. De post bracht een krant dat Spanje Engeland de oorlog had verklaard. Nieuwe onderwerpen voor politieke berekening. De mooie gravin Meijerfelt liet haar waakzaamheid verslappen. De hertogin reisde met haar hofhouding af naar Stockholm, om daar tot maandag te blijven.

Pag. 231

Den 8 Juli, Thorsdag. Grefvinnan Meijerfelt kom at taga afsked för sin bortovaro öfver sommaren, hade sin långa fula man med sig, som nu arbetar endast at vara ansedd som en favorit, man kan säga at han löper därefter.

8 juli, donderdag. Gravin Meijerfelt kwam afscheid nemen vanwege haar afwezigheid in de zomer, had haar lange lelijke echtgenoot bij zich, die nu alleen maar werkt om als favoriet te worden beschouwd, je kunt zeggen dat hij dit najaagt.

Pag. 257

Den 30 Juli, Fredag. Ambassadeuren d’Usson. (…) Det senare väntade han sig snarast genom dess hustrus protection, hvilken varit i duc d’Orléans yngre dagar hos honom i ett ömt minne. Den vackra grefvinnan Meijerfelt, för hvilken ambassadeuren suckat, torde trösta sig öfver dess frånvaro, om ej hennes tiltagande år behöfde med utrikes granlåt och fransyska moder förnöjas. 

30 juli, vrijdag. Ambassadeur d’Usson. (…) Dit laatste verwachtte hij het snelst door de bescherming van zijn vrouw, die in de jonge jaren van de hertog van Orléans bij hem was geweest in een tedere herinnering. De mooie gravin Meijerfelt, naar wie de ambassadeur snakte, moet getroost worden met haar afwezigheid, omdat haar gevorderde jaren geen genoegen hoefden te nemen met buitenlandse dennenbomen en Franse moeders.

Pag. 259

Hvad om honom kan sägas är, at han kan mycket, men utan urskilning, at han är mera argsint än ferm, mera högfärdig än högmodig, mera soldat än officer, mera officer än general, vanare at lyda reglementen än at skrifva de samma; hvilket af det sista snarast skönjes, uti hvilket grefve Hessenstein, han och grefve Meijerfelt; fört arméen i större labyrinter, än nånsin någon fiende kan föra den.

Wat over hem [graaf Fredric Posse] kan worden gezegd, is dat hij veel weet, maar zonder onderscheidingsvermogen, dat hij meer boos is dan vastberaden, hooghartiger dan hooghartig, meer soldaat dan officier, meer officier dan generaal, meer gewend aan het gehoorzamen van het uitvaardigen van voorschriften; welke de laatste het gemakkelijkst konden onderscheiden waren graaf Hessenstein, hij en graaf Meijerfelt, wat het leger in grotere labyrinten dan ooit enige vijand zou kunnen leidde.

Pag. 329

Den 23 September, Torsdag. Grefvinnorna Rosen, Meijerfelt och Lewenhaupt.
Den vackra grefvinnan Meijerfelt kom at öka hofsällskapet, så mycket välkomnare, som hon ej hade med sig sin långa, magra och tyska man.

23 september, donderdag. Gravinnen Rosen, Meijerfelt en Lewenhaupt. De mooie gravin Meijerfelt kwam het Hofgezelschap versterken, zoveel te meer welkom, omdat ze haar lange, magere en Duitse echtgenoot niet meebracht.

Pag. 357

Den 6 October, Onsdag. Den vackra grefvinnan  Meijerfelt återreste til sin gård Sundby, tog til sitt sälskap den artiga fröken Strokirch, på det hon ej skulle dö af ledsnad, då hon råkade sin man, som gjort resor til sina gods i Skåne. Hofvet tål ej många sådana förluster, nog äro många damer qvarlemnade, men ej med den förras fägring och den senares förstånd.

6 oktober, woensdag. De mooie gravin Meijerfelt reisde terug naar haar landgoed Sundby, nam de aardige jonkvrouw Strokirch mee in haar gezelschap, zodat ze niet zou sterven van verdriet toen ze haar man tegenkwam, die uitstapjes had gemaakt naar zijn landgoederen in Scania. Het Hof kan veel van dergelijke verliezen niet dragen, waarschijnlijk blijven veel dames achter, maar niet met de schoonheid van de eerste en het gevoel van de laatste.

Pag. 462-463

Den 12 November. Drotningen började vid 1756 års riksdag sine utrikes negocia tioner om penningelån; hon skickade gref Meijerfelt til Hambourg med sina jouveler at på dem få låna penningar; denna negociationen fördes hemligt endast emellan gref Bielke och Meijerfelt. Gref Tessin hade dock fått underrättelse at någon sådan negociation var å färde; då börjades första efterfrågan efter juvelerne, som gaf anledning til den märkvärdiga skriftväxling, som var emellan hofvet och ständerna. Meijerfelt feck ordres at skynda hem, taga juvelerne med sig, utan at låna på dem; gref Bielke gjorde detta drotningen ovetande; det tyckes som gref Bielke fruktade at blifva sacrifice för hela denna negociationen. Han kände Meijerfelts inconsequence och tyska pratsamhet och förutsåg därföre påföljderna. Meijerfelt feck dock utan pant och revers af hertigen i Brunsvig , drotningens svåger  låna 6000 ducater; det var hela summan, hvarmed en revolution skulle giöras.

12 november. Op de Rijksdag van 1756 begon de koningin haar buitenlandse onderhandelingen over geldleningen; ze stuurde graaf Meijerfelt met haar juwelen naar Hamburg om geld van hen te lenen; deze onderhandeling werd alleen in het geheim gevoerd tussen graaf Bielke en Meijerfelt. Graaf Tessin had echter vernomen dat dergelijke onderhandelingen aan de gang waren; toen begon de eerste vraag naar de juwelen, wat aanleiding gaf tot de opmerkelijke briefwisseling tussen het Hof en de adel. Meijerfelt kreeg bevel zich naar huis te haasten, de juwelen mee te nemen, zonder ze uit te lenen; Graaf Bielke deed dit zonder medeweten van de koningin; het lijkt erop dat graaf Bielke bang was voor deze hele onderhandeling geofferd te worden. Hij kende Meijerfelts inconsistentie en Duitse spraakzaamheid en anticipeerde daarom op de gevolgen. Meijerfelt ontving echter een lening van 6.000 dukaten van de Hertog van Brunswijk, de zwager van de koningin, zonder onderpand en omgekeerd was het de hele som waarmee een revolutie zou worden gemaakt.

Deel 2. Journal för år 1780, bref och minnen 1770-1779 samt ministerdepecher 1780-1783. Journal förd under uppvaktning vid Gustaf III:s hof från den 1 Januari till den 31 Juli 1780. 

Pag. xi

Den 24 februari. Prinsen hos Sergel  Rådet. Svenske sjöofficerare i fransk tjenst. Operan 77. Supé hos grefvinnan Meijerfeldt 78.

24 februari. De prins bij Raad Sergel. Zweedse marineofficieren in Franse dienst. De opera 77. Avondmaal bij gravin Meijerfeldt 78.

 
Pag. 32

Den 23 Januari, Söndag (1780).
Om afton var assemblée; nyheten om reconciliationen hant icke inom hofven at blifva känd, mindre til någon af allmänheten transpirera. Sedan var en statsfru-soupé hos grefvinnan Meijerfelt  uppå hvilken Gyldenstolpen hade många conferencer med Hans Maj:t.

23 januari, zondag. Toen de avond assemblee was slaagde het nieuws van de verzoening er niet in bekend te worden bij het Hof, laat staan ​​dat helder was voor het publiek. Daarna was er een soupeer van staatsvrouwen bij gravin Meijerfelt, waarbij Gyldenstolpen vele besprekingen had met Z.M.

Pag. 39-40

Framledne öfverståthållaren gref Axel WredeSparres enkegrefvinna Augusta Törnflycht dog i dag. Hon var den sista af den rika Törnflychtska slägten, hvilken så hastigt blifvit illustrerad, med de yppersta familler allierad, sina egodelar uti dem kringspridt och så hastigt utslocknat. Grefvinnan WredeSparre var mor til den vackra grefvinnan Meijerfelt, svärmor til hofcancelleren baron Sparre. Hennes qvarlåtenskap delas emellan behöfvande mågar. Hon dog med en philosophisk sinnesstyrka, talte med all köld om sin begrafning, gjorde de mesta anstalter därtil. Hon har i sin tid passerat för ett af de artigaste fruntimmer, som lefvat i stora verlden, och med henne slocknar ut en af de få, som kunde vitna om den gamla tidens upfostran, seder, artighet och den rätta belefvenhet, som den tiden caracteriserade både hoffolket och dem, som til andre sällskaper admitterades.

De weduwe Augusta Törnflycht van wijlen graaf Axel WredeSparre is vandaag overleden. Ze was de laatste van de rijke Törnflycht-clan, die zo snel was gesierd, verbonden met de hoogste families, hun ego’s onder hen verspreid en zo snel uitgestorven. De gravin WredeSparre was de moeder van de mooie gravin Meijerfelt, schoonmoeder van de kanselier baron Sparre. Haar erfenis wordt gedeeld tussen behoeftige meeuwen. Ze stierf met een filosofische kracht van geest, sprak koeltjes over haar begrafenis, regelde er het meeste voor. In haar tijd is ze doorgegaan voor een van de meest beleefde dames die in de grote wereld leefden, en met haar sterft ze uit als een van de weinigen die kon getuigen van de opvoeding, manieren, beleefdheid en de juiste ervaring die die tijd zowel de Hofmensen als degenen die werden toegelaten tot andere samenlevingen kenmerkten.

Pag. 78

Den 24 Februari, Torsdag. (…) SUPÉ HOS GREFVINNAN MEIJERFELDT. Om afton var soupé hos grefvinnan Meijerfelt inom slottet, då Deras Maj:ter där souperade; prinsen af Holstein var äfven där . Riksråderna Bielke, Axel Fersen och Ulric Scheffer voro äfven där . Bjudningslistan var så skrifven, at den börjades med presidenten Düben , sedan med en kammarherre, så prinsen af Holstein, så en annan person, så grefve Bielke och så vidare. Man sätter äfven en etiquette uti en lista, som ej någon annan än en löpare behöfver se. Prinsen af Holstein satte sig icke til bords, han är varsam vid hvart steg. Riksrådet Fersen satt bredvid drotningen. Hans Maj:t spelte schack och souperade intet.

24 februari, donderdag. (…) SOUPEER BIJ DE GRAVIN MEIJERFELDT. ’s Avonds was er een soupeer bij gravin Meijerfelt in het kasteel, waar Z.M. soupeerde; de prins van Holstein was er ook. Ook Rijksraden Bielke, Axel Fersen en Ulric Scheffer waren aanwezig. De uitnodigingslijst was zo opgesteld dat hij begon met president Düben, vervolgens met een kamerheer, vervolgens met de prins van Holstein, vervolgens met een andere persoon, vervolgens met graaf Bielke enzovoort. Je zet ook een etiquette in een lijst, die niemand anders dan een hardloper hoeft te zien. De Prins van Holstein ging niet aan tafel zitten, hij is bij elke stap voorzichtig. Rijksraad Fersen zat naast de koningin. Z.M. speelde schaak en soupeerde niet.

Pag. 328

Högtidligheter och ceremonier i anledning af kron-prinsens födelse och drotningens kyrktagning i December 1778 och Januari 1779.
Den 27 December. En dag, som Hennes Maj:t drotningen togs i kyrkan enligt ceremonielet. Hans Maj:t gjorde om morgonen en promotion af generaler til en början af de gracer, som denna dag skulle utdelas . Fältmarskalkar blefvo: generalerne Berndt Otto Stackelberg och baron Per Scheffer generalen Wolter Stackelberg förbigången; general af cavalleriet: generallieutenanten Fredric Horn; generallieutenanter: generalmajorerne Ehrenkrook, Charpentier, Fredric Posse, Hampus Mörner, Jan Sparre, Meijerfelt och Siegroth; generalmajorer: öfverstarne Hermansson och Gustafssköld. 

Festiviteiten en ceremonies ter gelegenheid van de geboorte van de kroonprins en de doop van de koningin in december 1778 en januari 1779.
27 december. Op een dag werd H.M. de Koningin volgens de ceremonie naar de kerk gebracht. ’s Morgens maakte Z.M. een promotie van generaals voor een begin van de genaden die die dag zouden worden uitgedeeld. Veldmaarschalken werden: Generaals Berndt Otto Stackelberg en baron Per Scheffer Generaal Wolter Stackelberg passeerde; Generaal van de cavalerie: luitenant-generaal Fredric Horn; luitenant-generaals: generaal-majoor Ehrenkrook, Charpentier, Fredric Posse, Hampus Mörner, Jan Sparre, Meijerfelt en Siegroth; generaal-majoor: kolonels Hermansson en Gustafsköld.