2.1.8. Gravenzoon

Met de uitkomst van de vorige paragrafen en de conclusies over de afsluiting van het Zweedse geslacht Von Meijerfeldt kunnen de volgende invullingen worden gegeven op de stippeltjes in de zin: Johan August von Meijenfeldt, de stamvader van de Nederlandse familie, … … … Johann August von Meijerfeldt, de laatste graaf van het Zweedse geslacht.

a. …is zonder twijfel de zoon van… 

Fragment uit brief 10 augustus 1876 van Carl von Meijenfeldt
aan College van Professoren Universiteit Helsingfors

Carl schrijft in zijn brief naar Helsingfors dat de Zweedse veldmaarschalk “zonder twijfel” zijn grootvader is. Hij motiveert daarin zijn getuigenis niet, maar zal het ten minste op uitspraken van zijn vader baseren. Schriftelijke bewijzen hiervan zouden bij een brand verloren zijn gegaan.

b. …is verwekt en marge van gevechtshandelingen van…

Uit een combinatie van Nederlandse doop-, trouw- en begraafregisters blijkt dat de Stralsundse geboortedatum van de stamvader tussen 3 juni en 13 juli 1760 ligt. Voor de identiteit van de vader zijn niet de plaats en datum van de geboorte doorslaggevend, maar van de verwekking. Terugrekenend met een zwangerschap van negen maanden ligt het verwekkingsmoment tussen 3 september en 13 oktober 1759. De Zweedse graaf was toen 34 jaar oud en majoor in een grenadiersbataljon in Zweeds-Pommeren, dus dit is een mogelijkheid. Echter, zijn bataljon was in die cruciale periode niet op of vlakbij de landgoederen of in de stad Stralsund, zoals blijkt uit het overzicht van veldtochten en winterkwartieren. Daar staat tegenover dat zijn aanwezigheid bij het bataljon in die dagen niet expliciet uit de dagboeken blijkt, zodat het goed mogelijk is dat hij een reis van een paar dagen maakte naar ofwel Stralsund om op 22 oktober zijn bevordering tot luitenant-kolonel te ondergaan, ofwel het landhuis in Nehringen om familiezaken te regelen.

c. …tekende de Nieuwjaarswens over van de Nehringse grafplaat van…

Nieuw-Jaar-Wensch J.A. von Meijenfeldt
Rotterdam, 1 januari 1811
Afdeksteen Meyerfeldtsche Gruft
St.  Andreas Kirche, Nehringen

Om de tekst op de nieuwjaarstekening uit 1811 staan een vestingmuur met hoektorens, een laurierkerskrans, een koningskroon en een gestrikt lint. Die staan ook op de afdeksteen van het Zweedse familiegraf in Pommeren. De stamvader moet die steen zelf gezien hebben of een schets gekregen hebben van een uit Pommeren overgekomen doopgetuige.

d. …is de broer van Augusta Juliana, de natuurlijke dochter van…

Juliana van Meijenveld
Doopgetuige Jan in 1808
Juliana von Meýenfeldt, geh. Thielo
Doopgetuige Carl in 1815

In de DTB-registers van 1808 en 1815 staat Juliana als doopgetuige. Omdat zij dezelfde achternaam en leeftijd heeft als de Nederlandse stamvader, kan zij niemand anders dan zijn zuster zijn. Zij komt verder nergens in de Nederlandse DTB-registers voor, dus moet zij even uit het buitenland zijn overgekomen. Haar huwelijksnaam Thielo toont aan dat zij dezelfde is als Augusta Juliana Meijerfeldt-Thilow, de natuurlijke dochter van de Zweedse graaf. De reis van de stamvader in 1830 naar Magdeburg was kennelijk om zijn zus bij haar zoon Friedrich te ontmoeten.

e. …heeft de achter- en voornamen van…

De achternaam van de Nederlandse stamvader en de Zweedse graaf zijn gelijk, op het verschil tussen de “n” en “r” in het midden na. Om twee redenen kan daar niet te veel gewicht aan worden gehecht. Vóór invoering van de Napoleontische naamregels werden namen opgeschreven zoals uitgesproken door betrokkene of afgelezen van een handgeschreven papier. Een slordigheidje is dan snel gemaakt. Bovendien, de “r” komt weliswaar meestal voor in Zweedse en Pommerse bronnen, maar soms ook in de Nederlandse stamboeken en kerkboeken. En de “n” komt weliswaar meestal voor in de Nederlandse bronnen, maar ook in de Pommerband.
De voornamen zijn in Zweden, Pommeren en Nederland vaak dezelfde. Bij de mannen zijn dat Johann, August, Carl en Friedrich. Bij de vrouwen zijn dat Augusta en Juliana.

f. …heeft het beroep, de taal en het geloof van…

  1. De Nederlandse stamvader en de Zweedse graaf zijn beiden militair; dat geldt trouwens ook voor al hun zoons.
    De stamvader en de graaf spreken primair Duits. De stamvader schrijft op latere leeftijd in voortreffelijk Nederlands, maar uit schrijfwijzen van de door hem mondeling opgegeven naam rond 1800 moet worden afgeleid dat hij een zwaar Duits accent moet hebben gehad, niet verwonderlijk als hij uit Stralsund kwam. De graaf bedient zich in familiebrieven en andere documenten primair van het Duits, zo nu en dan van modieus Frans en uiteraard regelmatig van het Zweeds.
    De Zweedse, Pommerse en Nederlandse betrokkenen hebben het Lutherse geloof. Vooral de Nederlandse stamvader is diep gelovig, blijkens zijn tijdelijke lidmaatschap van de Herstelde afsplitsing en een brief aan zijn zoon Hendrik. Zijn zoon Carl is ook orthodox en stapt uiteindelijk over naar de Christelijk-Gereformeerde Gemeente.

g. …is niet een vernuftige verzinner van zijn afkomst van…

  1. Als het al een verzinsel zou zijn, is het in elk geval niet vernuftig. Twee jaar nadat hij zich in 1793 inschrijft bij de Amsterdamse Admiraliteit met de naam Johan August Meynfeld maakt de veldmaarschalk zijn testament op. Daarin noemt hij hem niet, maar zijn zus Augusta Juliana wel. De stamvader had dus beter in Stralsund kunnen blijven.
    Als het wel een verzinsel zou zijn is zijn vader gewoon de echtgenoot of partner van de moeder van hem en Augusta Juliana. De natuurlijke vader van zijn zus moet hem dan een idee hebben gebracht. Toen zij hem in Amsterdam en Rotterdam als doopgetuige kwam opzoeken zou hij zijn idee vervolmaakt hebben door spelling van zijn naam en tussenvoegsel en de ouderlijke namen te corrigeren. Deze buitengewoon ingewikkelde reconstructie zou geen enkel uitzicht op geldelijk gewin hebben geboden, alleen een beetje status. Dit kan daarom als al te speculatief van de hand worden gewezen.

Hoewel fysiek bewijs met een DNA-test of een aantekening in een kerkboek nog altijd ontbreekt, kan op grond van al het bovenstaande toch overtuigend op de stippeltjes in de eerste zin worden ingevuld “is een zoon van“. 

Terug   ***   Verder