3.7.6. Overig Duitsland

Einbeck   ***   Bad Homburg   ***   Elberfeld   ***   Diversen

Bad Homburg

Bad Homburg von der Höhe ligt 20 kilometer ten noordwesten van Frankfurt am Main. In de 18de eeuw groeit het aantal Joodse families tot over de 100. Zij worden gedwongen de oude stad te verlaten en in omliggende dorpen als Gonzenheim te leven. Op 24 maart 1809 nemen Meyer Salomon en zoon Salomon Meyer de familienaam Meyerfeld aan. Zij zijn allebei Schutzjude en kunnen tegen een flinke betaling van hun dorp Gonzenheim naar de stad terugkeren. Moses of Moïse Meyerfeld is gehuwd met Caroline of Golda Wimpfe(n) of Heinsfe. Zoon Karl, Kall(e)man of Charles (1820-) is fabrikant van kamgaren. Hij emigreert vóór zijn huwelijk in 1846 naar Frankrijk en wordt genaturaliseerd. Daar huwt hij Sarah Lazar Moses (1818-1868). Karl krijgt zes kinderen, woont in Parijs en overlijdt vóór 1875 in Béthisy-Saint-Pierre,  Oise, Picardi, 66 km ten noordoosten van Parijs. Tot op de dag van vandaag wonen er nakomelingen in Frankrijk.

Jd. Meyer (Me’ir) Salomon, sinds 1809 Maierfeld / Mayerfeld / Meyerfeld, Schutzjude, # Gonzenheim, zoon:

Jd.1. Salomon (Schlom) Meyer (Maier), sinds 1809 Maierfeld / Mayerfeld / Meyerfeld, * Gonzenheim 1777, † Seilberg 29-11-1856, Schutzjude, # Bad Homburg.

Jd.11. Mayer (Me’ir), blikslager, ∞ Amalia (Malchen) Levi, * 20-04-1820, † Seulberg 08-06-1853, # Bad Homburg.

Jd.2? Moses (Moïse), * Bad Homburg, ∞ Caroline / Golda Wimpfe(n) / Heinsfe, kinderen:

Jd.21. Karl (Kallman), Charles, * Bad Homburg (foutief: Hamburg, Bamlard), 21-06-1820, † vóór 1875 Béthisy-Saint-Pierre, Oise, Picardi, Frankrijk 02-01-1900, fabrikant van kamgaren, ∞ Parijs 17-12-1846 Sarah Lazar Moses, * 1818, † Parijs 19-09-1868, dochter van Daniel Lazar Moses en Papelt Levy of van Lion Moses en Magdalena Dennerick, nakomelingen zie Frankrijk.

Jd.22. Hannchen, ∞ Grötzingen, Karlsruhe Baden 17-10-1844 Hirsch Külsheimer.

Elberfeld

Elberfeld, samen met Barmen het tegenwoordige Wuppertal, ligt 50 kilometer ten noordoosten van Keulen. Tenminste vanaf 1850 behoren de Meyerfelds tot de 19 Joodse families. Van de volgende generatie zijn broer en zus Adolf en Ellen Meyerfeld er geboren, net als dochter Lucy en zoon Heinz van eerstgenoemde. Heinz is schrijfmachinemonteur, bedrijfsleider en procuratiehouder. Zijn boekdrukkerij wordt in 1938 door de Nazi’s gesloten. Hij vlucht in 1938 met zijn vrouw naar Nederland. Dat is maar een korte adempauze, want maart 1942 wordt hij afgevoerd naar Westerbork. Daar heeft hij als Duitse Jood het voordeel de leiding te krijgen van de afdeling voor de inkomende transporten en de afdeling voor de uitgaande transporten. Hij krijgt 1 februari 1943 zelfs vergunning om op straat te lopen en met de tram te reizen om kampinkopen te doen. (1) Omdat hij vreest dat de cartotheek later vernietigd zal worden, laat hij illegaal doorslagen maken en begraven, die na de oorlog door het Rode Kruis zijn gebruikt voor de precieze reconstructie van alle in de Oost-Europese kampen omgekomen Nederlandse Joden.

Heinz overleeft de oorlog, blijft in Nederland, noemt zich Henk en een jaar na zijn terugkomst uit Westerbork is er een echtscheiding met zijn vrouw Irma Eisenstein. Een jaar later trouwt hij met Elisabeth (Liesl) Wolf, die met haar ouders in 1934 met andere joodse vluchtelingen in 1939 op het beroemde schip St. Louis vergeefs naar Cuba en de VS vaart en uiteindelijk in Nederland asiel vindt. Met z’n drieën gaan ze naar het dan nog Nederlandse opvangkamp Westerbork. Nadat de Nazi’s het kamp in 1942 overnemen, worden haar ouders naar Theresienstadt afgevoerd; de eerste komt daar om, de tweede belandt na de oorlog alsnog in de VS. Liesl blijft in Westerbork achter, wellicht dankzij Heinz. Na de bevrijding wordt zij op 4 juni 1948 verhoord en kan getuigen over de selectie van het transport van Joden naar het oosten.

Henk wordt officieel Nederlander door wetsvoorstel 2273-1, Het Loo 30-08-1951:

De in artikel 1, onder 12°, genoemde verzoeker, Heinz Meijerfeld, is van Duitse herkomst, doch thans zonder nationaliteit. Verzoeker woont thans ruim twaalf jaren zonder onderbreking hier te lande. Hij gevoelt zich hier thuis en kan geacht worden te zijn ingeburgerd. In Maart 1942 werd hij gearresteerd en overgebracht naar het kamp Westerbork, waar hij bleef tot het einde van de oorlog. Requestrant is werkzaam als procuratiehouder bij de N.V. Plastic Unie, te Arnhem.

Henk wordt bestuurslid van de Liberaal Joodse Gemeente en het maandblad Levend Joods Geloof. Liesl zit in het bestuur van de Vrouwengroep Liberaal Joodse gemeente Amsterdam. In het Nieuw Israëlisch Weekblad van 06-10-1972 staat een advertentie dat Marthe en Liesje zeer gelukkig en gezond ieder via het Joods Nationaal Fonds een boom ten name van Henk Meyerfeld hebben geplant in het Chazzan S.R. Ereirapark. (5)

Jd.a. …, kinderen:

Jd.a1. …, Bella, * 09-12-1848, † Elberfeld, Wuppertal 28-04-1898, ≡ Weissenburg (Joods), kinderen:

Jd.a11. Adolf, * Elberfeld 06-03-1873, † Nazi-kamp Treblinka 1942, ∞ Dortmund 1898 Bertha Eppenhau­sen/Eppinghausen, * Bigge, Westfalen, † Nazi-kamp 1938, # Dortmund 1889, op transport Theresienstadt 29-07-1942, Treblinka 23-09-1942, drie kinderen:

Jd.a111. Lucy, * Elberfeld 13-09-1900, † NaZi-kamp Stutthof, Riga 1944, ∞ Dortmund Erich Ludwig Horn, * Dortmund 01-03-1893, † NaZi-kamp Stutthof, Riga 31-12-1942, zoon van Moritz Horn (1865-) en Ida Jacoby (1867-1942), # Dortmund, Keulen, Westerhellweg 71, Museumstrasse 5, deportatie Gelschenkirchen 27-01-1942.

Jd.a112. Heinz (Henk), * Dortmund 06-05-1904, † Amster­dam 21-01-1979, ≡ Liberaal Joodse Begraafplaats Hoofddorp, schrijfmachinemonteur, bedrijfsleider, procuratiehouder, ∞1 Dortmund 22-12-1929 Irma Eisenstein, * Dortmund 16-01-1906, boekdrukkerij door Nazi’s 26-08-1938 gesloten, scheiding 12-09-1946, ∞2 Amsterdam 25-06-1947 Elisabeth (Liesl) Wolf, * Frankfurt aM 10-08-1912, † Amsterdam 18-09-1996, dochter van Abraham/Albert Wolf (1873-1943) en Lina Nathan (1873-19..), # 1945 Westerbork, Amsterdam Courbetstraat 37hs, 1947 Beethovenstraat 103/2, 1947 Biesboschstraat 19/3, 1948 Arnhem, Ws de Landastraat 69, 1951 genaturaliseerd, # Amsterdam, Slangen­burg. (5) boek

Begraafplaats Tuin van de Vrede, Hoofddorp
Na de oorlog had Heinz een grafsteen laten maken voor zijn ouders en zijn zus en zwager.
Deze ligt aan de voet van zijn eigen grafsteen en naast die van Liesl.

Jd.a113. Bertha, * Dortmund 1906, † Nazi-kamp 1938.

Jd.a12. Emmy Lion (Ellen), * Elber­feld 15-03-1884, ∞ Otto Ludwig Daniel Masius, * Mannheim 21-07-1886, ausgebürgert 28-11-1939.

Jd.a2. (vrouw), * Dordmund 1851.

Jd.a32. (vrouw), * Dordmund 1878.

Jd.d.31 …, ∞ Dordmund 1871.

Diversen

Jd.b. Amalie, * 1835, emigreert 1865 vanuit Bremen per schip naar New York.

Jd.c. Johan Meyenfeld, * 1694 Thann (Elsas), ∞ Brunstatt, Elsas 07-06-1694 Barbara Schultz, # Brunstatt 03-06-1669, dochter van Johan Schultz en Ursule (–1688).

Jd.d. , * Duitsland, ∞ …, kinderen:

Jd.d.1. Rachel.

Jd.d.2. Hannah, * OH 1863, ∞ David Ferdinand Brown, * 1856, † 1921, vier kinderen, de vierde met de naam Karline Mayerfeld Brown.

Jd.e. Ferdinand (Mayenfeldt), * Hessen 1859, schip Hermann van Bremen naar Baltimore 12-1880.

Jd.f. Rosa (Mayersfeld), * 1841, emigratie vanuit Bremen op schip “Frisia” aankomst New York 21-08-1872.

Jd.g. Meyer (Meyenfeld), * Falkenberg, Hessen, onderwijzer, ∞ Hendel Rosenstock, † vóór 1856, dochter:

Jd.g.1. Gelle * Falkenberg 06-07-1836, † Falkenberg 26-04-1914, ∞ Falkenberg 03-11-1856 Josef Dannenberg, * Falkenberg 06-11-1816, † Falkenberg 21-5/28-06-1894, grafsteen “Seine Seele sei eingebunden im Bunde des Lebens”, veehandelaar, zoon van Mendel Plaut Dannenberg (1777-1880), Schutzjude, en Bienchen (Biene) Moses (1795-1833), 13 kinderen.

Jd.h. Julius (Meyenfeld), * 1872, arriveert uit Bremen met “Lahn” 19-04-1894 in VS als citizen.

Jd.i. Levin (Meier, sinds 1813 Meierfeld), * Dargun, Mecklenburg 02-1764, Schutz Jude, ∞ Rachel Moses, * Neugarten 1759, # 1801, 1819 en 1825 Dargun.

Jd.l. Y. (m), * 1854, ∞ S. (v), * 1862, reist met “Normannia” uit Hamburg en arriveert 31-07-1896 in VS als citizen, 3 kinderen:

Jd.l1. M. (v) * 1887.

Jd.l2. kind.

Jd.l3. kind.

Jd.m. M. (v), * 1866/7, arriveert in VS 1905 en 1910, eerste keer met kind Elisabeth, * 1887.

Jd.n. Selig, * Duitsland ∞ Rifka Fern, * 1883, dochter van Saul Nussel/n Fern (1859-1930) en Leah Koch (1863-1935), zoon:

Jd.n.1. Jakob, 2000, VS.

Jd.o.(m), reist met “Kaiser Wilhelm der Grosse” via Southhampton en arriveert 25-08-1903 in de VS als citizen.

Jd.p. (v), * 1860, reist met “Kaiser Wilhelm der Grosse” via Cherbourg en arriveert 11-11-1908 in deVS als citizen.

Jd.q. Bertha, ∞ Max Adler, * 1879, zoon van Isaak Joseph Leser Adler (1851-1923) en Ella Geier (1853-1919).

Jd.r. Rebecca, ∞ Löb Höchster, * 1800, † 1867.

Jd.s. Moritz, * Aken 1848, † Bonn 24-04-1891.

Jd.t. Anna, * 1916, † Hamburg 1964, ∞ Rieger.

Jd.u. Friederike, † Magdeburg 23-01-1891, ∞ Ganz.

Jd.v. Louise Josephine, ∞ Elban, * Frankfurt a/M 03-05-1894, † Montevideo, Uruguay 0606-1967.

Jd.w. Josef, makelaar, ∞ Heia, # 1931 Berlin, Schöneberg, Berchtesgadener Str. 21.

Jd.x. Kurt, * Berlijn 1888, † Berlijn 1912 (zelfmoord), student. 

Jd.y. Georg, † Pietermaritzburg, Zuid-Afrika 01-11-1973.

Jd.z. Rosa, * VS, 25-04-1933 met schip “Bremen” van Bremen naar New York.

 

1. Nieuwe Drentse Volksalmanak 1947, pag. 21.